Οδηγίες πρόληψης επεισοδίων γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης

Γράφει ο Παπακωνσταντίνου Θεόδωρος

Κλινικός Διαιτολόγος-Διατροφολόγος

Απόφοιτος Χαροκοπείου Πανεπιστημίου Αθηνών

Η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση είναι μία συχνή πάθηση του πεπτικού συστήματος. Αυτό που συμβαίνει είναι παλινδρόμηση του γαστρικού οξέος από το στομάχι προς τον οισοφάγο. Τα συμπτώματα της πάθησης ποικίλουν από άτομο σε άτομο και εξαρτώνται και από μη διατροφικούς παράγοντες.
Επιγραμματικά, τα κλινικά συμπτώματα είναι η δυσφαγία, δηλαδή η παρεμπόδιση της μετακίνησης της τροφής κατά την κατάποση. Επίσης εμφανίζεται αίσθημα καύσου στον οισοφάγο (πύρωση), πόνος κατά την κατάποση, ναυτία, ερυγές κ.α. Λιγότερο συνηθισμένα συμπτώματα είναι ο νυχτερινός βήχας, η δύσοσμη αναπνοή και βραχνή φωνή το πρωί. 

Συνήθως η ανακούφιση από τα συμπτώματα της παλινδρόμησης αρχίζει από τις πρώτες ημέρες θεραπείας. Υπάρχουνε όμως και περιπτώσεις ασθενών στους οποίους παρατηρείται καθυστέρηση στη βελτίωση της κατάστασης λόγω  μη τροποποίησης των συνηθειών τους (π.χ κάπνισμα, κατανάλωση αλκοόλ), αλλά και επανεμφάνιση της Γ.Ο.Π μετά το τέλος της θεραπείας. Στους παραπάνω ασθενείς συστήνεται και η χειρουργική αντιμετώπιση της πάθησης με λαπαροσκοπική μέθοδο.

Στη συνέχεια παρατίθενται κάποιες διατροφικές συστάσεις, αλλά και κάποιες αλλαγές στις συνήθειες των ατόμων που πάσχουνε από Γ.Ο.Π για την άμεση ανακούφιση των συμπτωμάτων της πάθησης. Σε πιο σοβαρές μορφές της πάθησης απαιτείται ταυτόχρονα με τα παραπάνω και η λήψη φαρμακευτικής αγωγής.

- Συστήνεται απώλεια βάρους – σε περίπτωση κριθεί αναγκαίο – με μέτριο ρυθμό.
- Να καταναλώνονται μικρά και συχνά γεύματα (5-6 γεύματα ημερησίως) προς αποφυγή διάτασης στην κοιλιακή χώρα.
- Ο ασθενής πρέπει να μασά αργά και διεξοδικά την τροφή προτού επέλθει κατάποση αυτής (ώστε να αποφεύγεται η αεροφαγία και η διάταση του στομάχου).
- Να αποφεύγονται μεγάλα και πολύ λιπαρά γεύματα.
- Να αποφεύγονται τα όξινα τρόφιμα που ερεθίζουν τον οισοφάγο (π.χ. λεμόνι, πορτοκάλι, κίτρο κ.α.), καρυκεύματα, μπαχαρικά και ανθρακούχα ποτά.
- Να αποφεύγονται τα πολύ κρύα ή πολύ ζεστά φαγητά – ειδικά σε περιπτώσεις ναυτίας – ανάλογα με τις αντοχές του ασθενούς. 
- Να αποφεύγεται η σοκολάτα, το αλκοόλ, τα ποτά που περιέχουν καφεΐνη (π.χ. καφές, red bull κ.α.).
- Να αποφεύγεται το σκόρδο, το κρεμμύδι και η μέντα. 
- Να προτιμούνται τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες (π.χ. φρούτα, λαχανικά, δημητριακά, όσπρια) προς καθυστέρηση στένωσης στομάχου.
- Να αποφεύγεται γεύμα αργά τη νύχτα.
- Να μην καταναλώνονται υγρά 1 ώρα πριν ή μετά το γεύμα, ώστε να αποφεύγεται η διάταση του στομάχου.
- Να αποφεύγεται κατάκλιση ή σκύψιμο μετά τα γεύματα, προς αποφυγή αύξησης της στομαχικής πίεσης.
- Συστήνεται ανύψωση του κεφαλιού κατά τον ύπνο, τουλάχιστον κατά 10 εκατοστά.
- Να αποφεύγονται στενά ρούχα και ζώνες, ειδικά μετά το γεύμα, προς αποφυγή αύξησης της στομαχικής πίεσης.
- Συστήνεται διακοπή καπνίσματος.