Καφές και οφέλη για την υγεία

Γράφει ο Παπακωνσταντίνου Θεόδωρος

Ο καφές φαίνεται να αποτελεί ένα αρκετά θρεπτικό ρόφημα. Είναι πλούσιος σε αντιοξειδωτικά και βιταμίνες τα οποία συμβάλλουν -στα πλαίσια μιας υγιεινής διατροφής- στη βελτίωση της γενικότερης υγείας.

Πολλές μελέτες τα τελευταία χρόνια συνδέουν την καθημερινή κατανάλωση καφέ με μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης διαφόρων ασθενειών που κυριαρχούνε στο σύγχρονο δυτικό κόσμο. Στη συνέχεια θα παρατεθούν κάποια από τα σημαντικότερα οφέλη του καφέ στην υγεία.

Αύξηση των επιπέδων ενέργειας και μείωση του αισθήματος κόπωσης λόγω της καφεΐνης που περιέχει. Φαίνεται να βελτιώνει τη διάθεση, τη μνήμη και τη γενικότερη νοητική λειτουργία.

Αύξηση του βασικού μεταβολισμού (Basal Metabolic Rate). Μελέτες δείχνουνε ότι η συχνή κατανάλωση καφέ μπορεί να αυξήσει το βασικό μεταβολισμό από 3 -11%

Αύξηση της λιπόλυσης έως 10% σε παχύσαρκα άτομα και μέχρι 30% σε άτομα με φυσιολογικό σωματικό βάρος.

Βελτίωση της αθλητικής απόδοσης. Η καφεΐνη χρησιμοποιείται εδώ και δεκαετίες ως εργογόνο βοήθημα (αυξάνει την αντοχή). Έχει βρεθεί ότι μπορεί να βελτιώσει την απόδοση μέχρι και 12%.  Συστήνεται κατανάλωση ενός δυνατού καφέ 30 με 60 λεπτά πριν την προπόνηση.

Περιέχει σε σημαντικά ποσά βιταμίνες και ιχνοστοιχεία. Πιο συγκεκριμένα μια κούπα καφέ περιέχει βιταμίνη Β12 (11% του RDA), βιταμίνη Β5 (6% τουRDA) , βιταμίνη Β3 (2% του RDA), μαγγάνιο, μαγνήσιο και κάλιο.

Μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου ΙΙ. Διάφορες μελέτες έδειξαν ότι όσοι καταναλώνουν τακτικά καφέ έχουν 23-50% λιγότερες πιθανότητες να εμφανίσουνε διαβήτη τύπου ΙΙ, ενώ για κάθε επιπλέον κούπα που καταναλώνει κάποιος ο κίνδυνος μειώνεται κατά 7%.

Πιθανόν να μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης της νόσου Αλτσχάιμερ και άνοιας. Η συχνή κατανάλωση καφέ σε συνδυασμό με άλλες διατροφικές συνήθειες  (φρούτα, λαχανικά, ψάρια, ξηροί καρποί) και συνήθειες που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής (τακτική άσκηση, διάβασμα, σταυρόλεξα) έχει φανεί να μειώνει τον κίνδυνο μέχρι και 65%.

Προστατεύει το συκώτι από κίρρωση . Άτομα που καταναλώνουν 4 ή περισσότερες κούπες καφέ την ημέρα (>250mg καφεΐνης) μειώνουνε έως και 80% τον κίνδυνο κίρρωσης του ήπατος (σε συνδυασμό και με άλλους διατροφικούς παράγοντες και καθημερινές συνήθειες).

Προστατεύει από διάφορες μορφές καρκίνου. Ο καρκίνος του ήπατος και του παχέος εντέρου αποτελούν τον 3ο και 4ο καρκίνο με τη μεγαλύτερη θνησιμότητα παγκοσμίως. Όσοι καταναλώνουν σημαντικές ποσότητες καφέ καθημερινά (>4 κούπες) εμφανίζουνε χαμηλότερα ποσοστά των παραπάνω καρκίνων.

Πιθανή προστασία από εκδήλωση αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου έως και 20%. Περισσότερο  φαίνεται να προστατεύονται οι γυναίκες στις οποίες εμφανίζεται και μία τάση για μειωμένο καρδιαγγειακό κίνδυνο (παρά την προσωρινή αύξηση της αρτηριακής πίεσης ύστερα από την κατανάλωση καφέ).

Συνοψίζοντας μπορούμε να πούμε ότι η συχνή κατανάλωση καφέ, λόγω της καφεΐνης και των αντιοξειδωτικών που περιέχει,  εμφανίζει πολλά οφέλη για την υγεία τόσο σε σωματικό όσο και σε πνευματικό επίπεδο και για τους παραπάνω λόγους αποτελεί ένα από τα πιο θρεπτικά ροφήματα στον κόσμο. Συστήνεται μέτρια κατανάλωση 2 έως 4 ποτηριών/ ημέρα σε άτομα τα οποία δεν εμφανίζουν υπέρ-ευαισθησία στην καφεΐνη.

Παπακωνσταντίνου Θεόδωρος

Κλινικός Διαιτολόγος-Διατροφολόγος

MSc στην Αθλητική Διατροφή

Απόφοιτος Χαροκοπείου Πανεπιστημίου Αθηνών