17 Απριλίου 2018

Ανεξέλεγκτος ο ορεινός τουρισμός στην Ελλάδα - Πληρώνουμε ακριβά την πλήρη έλλειψη θεσμικού πλαισίου

Γράφει ο Αλέξανδρος Γκάσιος
Η Ελλάδα, εκτός από τις θάλασσες  και τα νησιά της, προτιμάται όλο και περισσότερο και για τους ορεινούς της όγκους, τόσο από Έλληνες όσο και από αλλοδαπούς, στον ελεύθερο χρόνο ή τις διακοπές τους.

Από μία ευχάριστη βόλτα με αυτοκίνητο σε μεγάλο υψόμετρο, μέχρι το ορειβατικό σκι, την παγοαναρρίχηση  και τις μεγάλες πορείες προς τις  κορυφές των βουνών μας, οι επισκέπτες των ορεινών περιοχών, ανάλογα πάντα με τις δυνατότητές τους, αξιοποιούν την άγρια ομορφιά της χώρας μας για αναψυχή, άσκηση και επαφή με τη φύση.
Οι δραστηριότητες που ασκούνται στη φύση, ανάλογα με το βαθμό φυσικής κατάστασης, εμπειρίας, αυτογνωσίας, σωματικής κόπωσης, έκθεσης σε ακραία καιρικά φαινόμενα και πολλούς άλλους προβλέψιμους ή απρόβλεπτους παράγοντες, μπορεί  να ενέχουν κίνδυνο τραυματισμού,  ή ακόμη και απώλειας ζωής.
Στον Όλυμπο, μόνο στη διάρκεια του τελευταίου έτους, έχουν καταγραφτεί περίπου τριάντα ορειβατικά ατυχήματα, τα οποία οδήγησαν σε απώλεια ζωής δύο συνανθρώπων μας.
Τα ορειβατικά ατυχήματα, ανεξάρτητα από τη σοβαρότητά και την έκβασή τους, κινητοποιούν τον κρατικό μηχανισμό προς εντοπισμό, μεταφορά και περίθαλψη των ανθρώπων που χρειάζονται βοήθεια.
Αυτό είναι αυτονόητο πως πρέπει να γίνεται και αξίζουν θερμά συγχαρητήρια οι αφανείς ήρωες της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, του ΕΚΑΒ, του Στρατού, της Πολεμικής Αεροπορίας, αλλά και των εθελοντικών ομάδων διάσωσης που ακόμη και σε ακραίες καιρικές συνθήκες και σε απρόσιτες περιοχές, επιχειρούν με προσήλωση και αποτελεσματικότητα κάθε φορά που καλούνται για ένα τέτοιο περιστατικό.
Στο εξωτερικό, μία διάσωση έχει κόστος για αυτόν που έπαθε το ατύχημα, ανάλογα με το προσωπικό και τον εξοπλισμό που χρησιμοποιήθηκε. Τα χρήματα, ειδικά στις περιπτώσεις που χρησιμοποιούνται ελικόπτερα είναι σημαντικά, ενώ σε αρκετές χώρες υπάρχει ασφάλιση για κάθε έξοδο στο βουνό. Υπάρχουν Έλληνες που διασώθηκαν σε βουνά του εξωτερικού και στη συνέχεια κλήθηκαν ορθά να πληρώσουν το κόστος της διάσωσής τους.
Στην Ελλάδα του 2018, της οικονομικής κρίσης, της φτώχειας και της οπισθοδρόμησης, οι δημόσιοι φορείς, όπως για παράδειγμα η Πυροσβεστική Υπηρεσία και οι Ένοπλες Δυνάμεις, ανταποκρίνονται άμεσα σε κάθε ατύχημα σε ορεινές περιοχές, με σημαντικό κόστος σε ανθρωποώρες, καύσιμα και εξοπλισμό.
Το κόστος αυτό ξεκινά από λίγες χιλιάδες ευρώ και μπορεί να φτάσει και περισσότερο από εκατό χιλιάδες ευρώ στις περιπτώσεις που απαιτείται η πτήση ελικοπτέρου. Το μεγαλύτερο κόστος βέβαια, είναι το ρίσκο που παίρνουν οι άνθρωποι που εργάζονται Στην Πυροσβεστική και τις Ένοπλες Δυνάμεις, κάθε φορά που επιχειρούν σε ακραίες συνθήκες.
Για όλα τα παραπάνω, δεν  προβλέπεται σήμερα καμία αποζημίωση.
Υπάρχουν περιπτώσεις που αλλοδαποί τουρίστες που διασώθηκαν από την Πυροσβεστική και είχαν ιδιωτική ασφάλιση στη χώρα τους που θα πλήρωνε σημαντικά ποσά, θέλησαν να πληρώσουν για τη διάσωσή τους και δεν μπόρεσαν, επειδή κάτι τέτοιο δεν προβλέπεται στην κατά τα άλλα πολυδαίδαλη Ελληνική νομοθεσία.
 Η αποζημίωση των δημόσιων υπηρεσιών στις περιπτώσεις διάσωσης στα μεγάλα υψόμετρα όμως, δεν είναι το μόνο πράγμα που δεν προβλέπεται στην Ελληνική νομοθεσία σχετικά με τις ορεινές δραστηριότητες .
Με εξαίρεση ίσως το Εθνικό Πάρκο στο φαράγγι της Σαμαριάς, στους ορεινούς όγκους που έλκουν τους περισσότερους τουρίστες σε όλη την υπόλοιπη χώρα, -με πρώτο και καλύτερο τον Όλυμπο και δεύτερο το σύστημα φαράγγι Βίκου και την Τύμφη, - , δεν υπάρχει κανένας έλεγχος σχετικά με το ποιος ανεβαίνει στο βουνό, που πηγαίνει, αν έχει εμπειρία, αν έχει τον κατάλληλο εξοπλισμό, αν είναι προετοιμασμένος για περίπτωση ατυχήματος και μεγαλύτερης παραμονής στο ύπαιθρο και πολλά άλλα.
Σε έρευνες που έχουν γίνει στους επισκέπτες του Ολύμπου σχετικά με το αν θα ήταν διατεθειμένοι να πληρώνουν εισιτήριο για την επίσκεψή τους στο βουνό των θεών, η συντριπτική πλειοψηφία απάντησε θετικά. Τα έσοδα από τυχόν εισιτήρια, θα μπορούσαν να καλύψουν τις δαπάνες για μόνιμη παρουσία υπαλλήλου στο σημείο ελέγχου, όπου θα δίνονται πληροφορίες προς ενημέρωση τόσο για τα αξιοθέατα όσο και για τους κινδύνους, την πρόληψη αλλά και την αντιμετώπισή τους.
Θα μπορούσαν επίσης να καλύψουν την πρόσληψη εποχικών ή  μόνιμων πυροσβεστών, έτσι ώστε να μη λείπουν δέκα ή και περισσότερα άτομα από το πολύτιμο προσωπικό της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας για μία διάσωση, αφήνοντας κενά στα αστικά κέντρα πίσω τους, στους τομείς για τους οποίους είναι η καθ’ ύλη αρμόδια Υπηρεσία.
Και φυσικά, πρώτα και καλύτερα θα μπορούσαν να καλύψουν το κόστος της απασχόλησης με έκθεση σε κίνδυνο των ανθρώπων των σωστικών συνεργείων και του εξοπλισμού που απαιτείται να έχουν. Ειδικά ρούχα και παπούτσια, εξοπλισμός για επιχειρήσεις νύχτα και σε δριμύ ψύχος, τρόφιμα, προληπτική ιατρική περίθαλψη και πολλά άλλα, θα έπρεπε να θεωρούνται δεδομένα και όχι ζητούμενο για τους Πυροσβέστες μας, όπως και για κάθε συνάνθρωπό μας συμμετέχει στα σωστικά συνεργεία.
(Σημείωση: Σε πλήρη αντίθεση με το ανύπαρκτο θεσμικό πλαίσιο για την ασφάλιση και την προστασία των πολιτών στις υπόλοιπες ορεινές δραστηριότητες, οι κυνηγοί ασφαλιζόμαστε ετήσια με πλήρη κάλυψη για κάθε ατύχημα που μπορεί να μας συμβεί μέσα από τους Συλλόγους μας. Ενώ θα πρέπει να αναφερθεί το γεγονός πως δεν έχει υπάρξει κανένα σοβαρό ατύχημα στον Όλυμπο σε κυνηγούς, πόσο μάλλον θανατηφόρο, παρά το γεγονός ότι χρησιμοποιούμε πυροβόλα όπλα.)
Για τον Κυνηγετικό Σύλλογο Κατερίνης,
Αλέξανδρος Γκάσιος,
Επιστημονικός Συνεργάτης Κυνηγετικής Ομοσπονδίας Μακεδονίας Θράκης
Δασολόγος, MSc.

Δεν υπάρχουν σχόλια: