Το "αιχμαλώτο" μοναστήρι Πέτρας της Πιερίας, όπου ακόμα «αναζητεί» τον νόμιμο ιδιοκτήτη του

του Ιωάννου Ε. Πουλατσίδη, θεολόγου

Το μοναστήρι Πέτρας Ολύμπου στο οποίο βρήκαν στέγη στη διάρκεια της Επανάστασης ο Κολοκοτρώνης και άλλοι οπλαρχηγοί της Ελευθερίας βρίσκεται εδώ και δεκαετίες σε ένα ιδιότυπο καθεστώς «κατοχής» από το ελληνικό κράτος!

Το κράτος, που αδυνατεί να συντηρεί τον ιστορικό χώρο, εξακολουθεί να αρνείται να παραχωρηθεί ο μοναστηριακός ναός στην τοπική Εκκλησία και τους πιστούς. Ενα απίστευτο κουβάρι αποφάσεων ανευθυνοϋπευθύνων του κράτους και τοπικών παραγόντων μπλέκει την κατάσταση.

Η Μονή των Εισοδίων της Θεοτόκου, όπου είναι κτίσμα του 11ου αιώνος, το 1927 πέρασε με ακραία βίαιο τρόπο στην πολιτεία μαζί με όλη την περιουσία της που δημεύτηκε, για να μετατραπεί σε σανατόριο (θεραπευτήριο των φυματικών) και αργότερα σε ψυχιατρείο. Λειτούργησε με αυτό τον τρόπο έως το 2004, όπου και τότε ελήφθη η απόφαση να κλείσει οριστικά το ψυχιατρικό νοσοκομείο, με αποτέλεσμα η περιοχή και τα κτίσματα να βρεθούν σε πλήρη εγκατάλειψη.

Στο καθολικό της μονής οπου και είναι αφιερωμένος στα Εισόδια της Θεοτόκου (εορτάζει στις 21 Νοεμβρίου) φυλάσσεται η εικόνα της Υπεραγίας Θεοτόκου, η Παναγία η Βρεφοκρατούσα ή οπως έχει συνηθίσει να λέει ο λαός, η εικόνα της Παναγιάς της Πέτρας, η οποία εδώ και αιώνες επιτελεί θαύματα.

Στη διάρκεια του εθνοαπελευθερωτικού αγώνα του1821 οι μοναχοί της μονής ανέλαβαν να συντονίσουν τα επαναστατικά κινήματα στην περιοχή τους και να ανυψώσουν ηθικά τον λαό.

Την περίοδο αυτή πέρασε από τη μονή και ο μεγάλος οπλαρχηγός του έθνους Θ. Κολοκοτρώνης, με μοναδικό σκοπό την ανύψωση του ηθικού των Ελλήνων Επαναστατών. 

Αξιοσημείωτο είναι να αναφέρουμε πως το 1822 έχουμε τον μαρτυρικό θάνατο του ιερομόναχου της μονής παπα-Γιάννη, την ώρα που λειτουργούσε με άλλους τέσσερις ιερείς στον ιερό ναό Αγίου Γεωργίου της Νάουσας στις 6 Απριλίου, Πέμπτη της Διακαινησίμου. Η επίσημη Εκκλησία τούς ανακήρυξε άγιους νεομάρτυρες και εορτάζουν την Κυριακή του Θωμά.

 Η προσφορά της μονής την περίοδο της Επαναστάσεως του Ολύμπου το 1878

Μεταξύ της 19ης Φεβρουαρίου και της 3ης Μαρτίου του 1878 συγκροτείται στο Λιτόχωρο η Προσωρινή Επαναστατική Κυβέρνηση της Μακεδονίας. Μέλος της ήταν και ο δραστήριος ιερομόναχος της Μονής Πέτρας Νικηφόρος Μπουροζίκας, ο οποίος μαζί με τους άλλους αντιπροσώπους υπέγραψε το πρακτικό της συνεδρίασης και τη διακήρυξη προς τις κυβερνήσεις των ευρωπαϊκών δυνάμεων. Στις αρχές του Μάρτη η μονή γίνεται το ορμητήριο της Επανάστασης. Η κυβέρνηση καταφεύγει στη Μονή και από εκεί (4 Μαρτίου 1878) στέλνει επαναστατική προκήρυξη προς τους Μακεδόνες αδελφούς, υψώνοντας μάλιστα και το λάβαρο της Επανάστασης. Στις 15 Οκτωβρίου του1912, από τον σταθμό «Καρακόλι» της μονής, ο μέραρχος της 7ης Μεραρχίας Κλεομένης Κλεομένους έδωσε τη γραπτή διαταγή επιχειρήσεων απελευθέρωσης της Κατερίνης.

Η συμβολή της στην τοπική κοινωνία

Η μονή φάνταζε σαν «μάνα» της περιοχής. Μέσα στο πλαίσιο αυτό το μοναστήρι προσπαθούσε να ενισχύσει τα σχολεία του τόπου (ανοικοδόμηση-στελέχωση). Ήταν το καταφύγιο όλων των πιστών της περιοχής και η ελπίδα του τόπου μιας και πρωταγωνίστησε σε όλα τα γεγονότα της απελευθερωτικής ιστορίας. 

Το τέλος μιας ένδοξης ιστορίας αλλά και προσφοράς στην Πατρίδα

Στις 16 Ιουλίου 1927 το Δημόσιο κατάσχεσε τα υπάρχοντα της μονής με την υπουργική διαταγή 41114/1927 και το νομοθετικό διάταγμα «περί αναγκαστικής απαλλοτριώσεως ακινήτων της μονής». Τον Φεβρουάριο του 1929 και με τον νόμο 3929 ιδρύθηκε το σανατόριο προβλεπόμενο από το νομοθετικό διάταγμα (8 Αυγούστου 1925), το οποίο όριζε ότι θα περιθάλπονται εκεί άποροι φυματικοί. Χρόνια μετά (το 1970) μετατράπηκε σε θεραπευτήριο ψυχικών νοσημάτων, το λεγόμενο ΨΝΠΟ. Ολόκληρη η περιουσία της παλαιάς μονής (43.000 χιλιάδες στρέμματα) αποτέλεσε τον ζωτικό φορέα του σανατορίου.

Οι προσπάθειες της τοπικής Εκκλησίας για την επαναλειτουργία

Λειτούργησε έως το 2004. Τότε είχαμε την παύση της λειτουργίας του και την εγκατάλειψη του χώρου. Αμέσως μετά η Ιερά μας Μητρόπολη προέβη σε πολλές παραστάσεις στους αρμοδίους, ώστε να επανέλθει ο ιερός ναός, τα κελιά και ένας αύλειος χώρος στην τοπική Εκκλησία. Δυστυχώς μέχρι και σήμερα το Κράτος δεν έχει δεχθεί το αίτημα να επιστρέψει τους εγκαταλελειμμένους εδώ και 14 χρόνια τους χώρους.

Οι μακαριστοί κτήτορές του το έκτισαν ώστε να είναι τόπος λατρείας του Τριαδικού Θεου και της Υπεραγίας Θεοτόκου.

Πηγή: 100plus.gr