Η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας έχει τις ρίζες της στις διαμαρτυρίες των γυναικών στις αρχές του εικοστού αιώνα στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ, που ζητούσαν ίσα δικαιώματα, καλύτερες συνθήκες εργασίας καθώς και δικαίωμα ψήφου. Θεσμοθετήθηκε το 1977 από τον ΟΗΕ, ο οποίος κάλεσε όλες τις χώρες του κόσμου να γιορτάσουν την ημέρα για τα δικαιώματα των γυναικών.
Η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας 2020 είναι μια μέρα κινητοποιήσεων σε όλο τον κόσμο για την υποστήριξη της ισότητας, και την αξιολόγηση της θέσης των γυναικών στην κοινωνία. Παραδοσιακά, ενώσεις για τα δικαιώματα των γυναικών και ακτιβιστές διαδηλώνουν σε όλο τον κόσμο για να κάνουν γνωστά τα αιτήματά τους για βελτίωση της θέσης των γυναικών, καθώς και να εορτάσουν τις νίκες και τα επιτεύγματα του κινήματος.
Η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας ξεκίνησε ως ένας εορτασμός στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, της Ρωσίας, καθώς και του πρώην σοβιετικού μπλοκ. Σήμερα, σε πολλές περιοχές, η ημέρα έχει χάσει το πολιτικό της νόημα, και έχει γίνει απλώς μια ευκαιρία για τους άνδρες να εκφράσουν την αγάπη τους για τις γυναίκες όπως συμβαίνει και με τη γιορτή της μητέρας και την ημέρα του αγίου Βαλεντίνου.
Σε άλλες περιοχές, ωστόσο, παραμένει ισχυρή η αρχική πολιτική σημασία της ημέρας για την υποστήριξη της ενδυνάμωσης και της ισότητα των γυναικών. Ο εορτασμός, ύστερα από πολύχρονη καθυστέρηση καθιερώθηκε το 1910 με πρόταση της Γερμανίδας σοσιαλίστριας Clara Zetkin κατά τη διάρκεια της Δεύτερης Διεθνούς ενώ εορτάσθηκε για πρώτη φορά το 1911.
Σε άλλες περιοχές, ωστόσο, παραμένει ισχυρή η αρχική πολιτική σημασία της ημέρας για την υποστήριξη της ενδυνάμωσης και της ισότητα των γυναικών. Ο εορτασμός, ύστερα από πολύχρονη καθυστέρηση καθιερώθηκε το 1910 με πρόταση της Γερμανίδας σοσιαλίστριας Clara Zetkin κατά τη διάρκεια της Δεύτερης Διεθνούς ενώ εορτάσθηκε για πρώτη φορά το 1911.
H ιστορία της Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας
Στις 8 Μαρτίου 1857: Οι γυναίκες πού δούλευαν στα εργοστάσια υφαντουργίας και ιματισμού (οι ονομαζόμενες “εργάτριες ρούχων”) στην Νέα Υόρκη των ΗΠΑ ξεσηκώθηκαν σε διαμαρτυρία. Αγωνίζονταν ενάντια στις απάνθρωπες συνθήκες εργασίας και στο χαμηλό μισθό. Η αστυνομία επιτέθηκε στις διαδηλώτριες και τις διασκόρπισε. Δύο χρόνια αργότερα, πάλι το Μάρτιο, αυτές οι γυναίκες οργάνωσαν την πρώτη εργατική ένωση προσπαθώντας να προστατεύσουν τους εαυτούς τους και να κερδίσουν μερικά βασικά δικαιώματα στο χώρο εργασίας τους.
Στις 8 Μαρτίου 1908: 15.000 γυναίκες παρέλασαν μέσα από τη Νέα Υόρκη απαιτώντας λιγότερες εργατοώρες, καλύτερο μισθό, δικαίωμα ψήφου και να σταματήσουν να απασχολούνται παιδιά σαν εργάτες. Υιοθέτησαν το σύνθημα “Ψωμί και τριαντάφυλλα” (Bread and Roses), με το ψωμί να συμβολίζει την οικονομική ασφάλεια και τα τριαντάφυλλα μια καλύτερη ποιότητα ζωής.
5 πράγματα που πρέπει να ξέρεις για έναν αγώνα που μένει ενεργόςΗ 8η Μαρτίου καθιερώθηκε ως μέρα της γυναίκας σε ανάμνηση της μεγάλης διαμαρτυρίας που έγινε στις 8 Μαρτίου του 1857 από εργάτριες κλωστοϋφαντουργίας στη Νέα Υόρκη. Οι εργάτριες διαδήλωναν ζητώντας καλύτερες συνθήκες εργασίας. Ήταν μία από τις πρώτες κινήσεις διεκδίκησης δικαιωμάτων από γυναίκες και είχε προκαλέσει τεράστιες αντιδράσεις στην τότε κοινωνία. Να σημειωθεί ότι η συγκεκριμένη επέτειος πρωτογιορτάστηκε στις 28 Φεβρουαρίου 1909 στην Νέα Υόρκη, ως Εθνική Ημέρα της Γυναίκας, με πρωτοβουλία του Σοσιαλιστικού Κόμματος των ΗΠΑ.
2. Κλάρα Τσέτκιν, η πρωτοπόρος του γυναικείου κινήματος
Η Γερμανίδα Κλάρα Τσέτκιν, ήταν μια από τις μεγαλύτερες γυναικείες φυσιογνωμίες του παγκόσμιου εργατικού επαναστατικού κινήματος. Μέχρι το 1917 ήταν μέλος στο Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα της Γερμανίας και σημαντική εκπρόσωπος της επαναστατικής Μαρξιστικής θεωρίας του. Στη συνέχεια ήταν ένα από τα πιο σημαντικά μέλη του Κομμουνιστικού κόμματος Γερμανίας. Το 1911 πρότεινε και υιοθετήθηκε στη Β' Διεθνή Συνδιάσκεψη των σοσιαλιστριών γυναικών να εορτάζεται κάθε χρόνο αυτή η μέρα ως επέτειος για την ηρωική θυσία των απεργών εργατριών γυναικών που έγινε στις 8 Μάρτη 1857 στη Νέα Υόρκη.
3. Ο ρόλος του Μάρξ και του Ένγκελς
Το γυναικείο ζήτημα ως ιστορικό και κοινωνικό φαινόμενο είναι ένα σύμπλεγμα οικονομικών, πολιτικών, πολιτιστικών ανισοτιμιών και διακρίσεων που εκδηλώνονται σε όλες τις κοινωνίες. Η πρώτη και ουσιαστική μελέτη του, έγινε από τους ιδρυτές του επιστημονικού σοσιαλισμού - κομμουνισμού, Μαρξ και Ενγκελς. Ήταν εκείνοι που ανέδειξαν την ταξική φύση του ζητήματος με βάση το νομικό, πολιτικό, ιδεολογικό και πολιτιστικό σχηματισμό. Χαρακτηριστικά ο Ένγκελς αναφέρει το 1885 σε γράμμα του:"Το ότι η εργαζόμενη γυναίκα έχει ανάγκη, λόγω των ειδικών φυσιολογικών λειτουργιών της, από ιδιαίτερη υποστήριξη στον αγώνα ενάντια στην καπιταλιστική εκμετάλλευση, είναι για μένα ολοκάθαρο".
Η Γερμανίδα Κλάρα Τσέτκιν, ήταν μια από τις μεγαλύτερες γυναικείες φυσιογνωμίες του παγκόσμιου εργατικού επαναστατικού κινήματος. Μέχρι το 1917 ήταν μέλος στο Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα της Γερμανίας και σημαντική εκπρόσωπος της επαναστατικής Μαρξιστικής θεωρίας του. Στη συνέχεια ήταν ένα από τα πιο σημαντικά μέλη του Κομμουνιστικού κόμματος Γερμανίας. Το 1911 πρότεινε και υιοθετήθηκε στη Β' Διεθνή Συνδιάσκεψη των σοσιαλιστριών γυναικών να εορτάζεται κάθε χρόνο αυτή η μέρα ως επέτειος για την ηρωική θυσία των απεργών εργατριών γυναικών που έγινε στις 8 Μάρτη 1857 στη Νέα Υόρκη.
3. Ο ρόλος του Μάρξ και του Ένγκελς
Το γυναικείο ζήτημα ως ιστορικό και κοινωνικό φαινόμενο είναι ένα σύμπλεγμα οικονομικών, πολιτικών, πολιτιστικών ανισοτιμιών και διακρίσεων που εκδηλώνονται σε όλες τις κοινωνίες. Η πρώτη και ουσιαστική μελέτη του, έγινε από τους ιδρυτές του επιστημονικού σοσιαλισμού - κομμουνισμού, Μαρξ και Ενγκελς. Ήταν εκείνοι που ανέδειξαν την ταξική φύση του ζητήματος με βάση το νομικό, πολιτικό, ιδεολογικό και πολιτιστικό σχηματισμό. Χαρακτηριστικά ο Ένγκελς αναφέρει το 1885 σε γράμμα του:"Το ότι η εργαζόμενη γυναίκα έχει ανάγκη, λόγω των ειδικών φυσιολογικών λειτουργιών της, από ιδιαίτερη υποστήριξη στον αγώνα ενάντια στην καπιταλιστική εκμετάλλευση, είναι για μένα ολοκάθαρο".
4. Το δικαίωμα ψήφου στην Ελλάδα
Στη χώρα μας, η πολιτική εξουσία, υπακούοντας στις πιέσεις του φεμινιστικού κινήματος, (η δράση του είχε ξεκινήσει από το 1887) αναγκάστηκε να παραχωρήσει τον Φεβρουάριο του 1930 δικαίωμα ψήφου για τις δημοτικές εκλογές στις γυναίκες, με δύο βασικές προϋποθέσεις: να έχουν ηλικία άνω των 30 ετών και να είναι εγγράμματες. Οι γυναίκες θα ψηφίσουν στις επόμενες δημοτικές εκλογές το 1934. Τον Απρίλη του 1944 η Κυβέρνηση του Βουνού, η Πολιτική Επιτροπή Εθνικής Απελευθέρωσης, δίνει το δικαίωμα στις γυναίκες να εκλέξουν και να εκλέγονται. Οι ψηφοφόροι θα έπρεπε να είναι 18 ετών και άνω και οι υποψήφιοι 21 ετών και άνω.
Στη χώρα μας, η πολιτική εξουσία, υπακούοντας στις πιέσεις του φεμινιστικού κινήματος, (η δράση του είχε ξεκινήσει από το 1887) αναγκάστηκε να παραχωρήσει τον Φεβρουάριο του 1930 δικαίωμα ψήφου για τις δημοτικές εκλογές στις γυναίκες, με δύο βασικές προϋποθέσεις: να έχουν ηλικία άνω των 30 ετών και να είναι εγγράμματες. Οι γυναίκες θα ψηφίσουν στις επόμενες δημοτικές εκλογές το 1934. Τον Απρίλη του 1944 η Κυβέρνηση του Βουνού, η Πολιτική Επιτροπή Εθνικής Απελευθέρωσης, δίνει το δικαίωμα στις γυναίκες να εκλέξουν και να εκλέγονται. Οι ψηφοφόροι θα έπρεπε να είναι 18 ετών και άνω και οι υποψήφιοι 21 ετών και άνω.
5. Οι συνθήκες σήμερα
Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία της Eurostat, στην Ελλάδα τα ποσοστά της ανεργίας στις γυναίκες είναι 29% και στις νέες γυναίκες είναι πάνω από 60%. Το ποσοστό των εγγεγραμμένων μακροχρόνιων ανέργων είναι για τις γυναίκες 64,5% και τους άνδρες 35,95%. Οι γυναίκες είναι οι πρώτες που απολύονται, ακόμα και έγκυες γυναίκες μπορούν πλέον να απολύονται "νόμιμα" από τους εργοδότες τους σύμφωνα με απόφαση του Δικαστηρίου της ΕΕ (2/2018). Σύμφωνα με το εργατικό Δίκαιο της χώρας μας, και συγκεκριμένα σύμφωνα με το άρθρο 15 του Ν. 1483/1984, απαγορεύεται και είναι απολύτως άκυρη η καταγγελία της σχέσης εργασίας εργαζόμενης από τον εργοδότη της, τόσο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, όσο και για χρονικό διάστημα δεκαοχτώ μηνών μετά τον τοκετό, ή κατά την απουσία της για μεγαλύτερο χρόνο, λόγω ασθένειας που οφείλεται στην κύηση ή τον τοκετό. Ωστόσο η εργατική νομοθεσία παραβιάζεται συχνά. Σε κάθε περίπτωση, στον εργασιακό τομέα δεν μπορούμε να μιλάμε για ισότητα των δύο φύλων.
Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία της Eurostat, στην Ελλάδα τα ποσοστά της ανεργίας στις γυναίκες είναι 29% και στις νέες γυναίκες είναι πάνω από 60%. Το ποσοστό των εγγεγραμμένων μακροχρόνιων ανέργων είναι για τις γυναίκες 64,5% και τους άνδρες 35,95%. Οι γυναίκες είναι οι πρώτες που απολύονται, ακόμα και έγκυες γυναίκες μπορούν πλέον να απολύονται "νόμιμα" από τους εργοδότες τους σύμφωνα με απόφαση του Δικαστηρίου της ΕΕ (2/2018). Σύμφωνα με το εργατικό Δίκαιο της χώρας μας, και συγκεκριμένα σύμφωνα με το άρθρο 15 του Ν. 1483/1984, απαγορεύεται και είναι απολύτως άκυρη η καταγγελία της σχέσης εργασίας εργαζόμενης από τον εργοδότη της, τόσο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, όσο και για χρονικό διάστημα δεκαοχτώ μηνών μετά τον τοκετό, ή κατά την απουσία της για μεγαλύτερο χρόνο, λόγω ασθένειας που οφείλεται στην κύηση ή τον τοκετό. Ωστόσο η εργατική νομοθεσία παραβιάζεται συχνά. Σε κάθε περίπτωση, στον εργασιακό τομέα δεν μπορούμε να μιλάμε για ισότητα των δύο φύλων.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου