Αποζημίωση πληγέντων καπνοκαλλιεργητών Πιερίας με την εφαρμογή ενισχύσεων ήσσονος σημασίας (De Minimis)

Την αποζημίωση καπνοκαλλιεργητών της Πιερίας των οποίων η παραγωγή υπέστη καταστροφή από τις καιρικές συνθήκες το 2019 και δεν αποζημιώνονται από τον ΕΛΓΑ ζητά με ερώτησή της στους υπουργούς Οικονομικών και Αγροτικής Ανάπτυξης η βουλεύτρια Πιερίας ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία Ελισσάβετ (Μπέττυ) Σκούφα.

Στην ερώτησή της η κα Σκούφα ζητά να αποζημιωθούν οι καπνοκαλλιεργητές μέσω ενισχύσεων ήσσονος σημασίας (de minimis). Επιπλέον, η βουλεύτρια Πιερίας ζητά ενημέρωση για τους λόγους με τους οποίους αποκλείστηκαν από τις αποζημιώσεις de minimis του 2019 που καταβλήθηκαν για το 2018,  100 αγρότες της Πιερίας που ενώ είχαν παραγωγή το 2018, δεν είχαν υποβάλλει αντίστοιχη  αίτηση ενίσχυσης για το 2019 για διάφορες αιτίες.

Η καταστροφή της καπνοπαραγωγής της Πιερίας το 2019

Όπως αναφέρει στην ερώτησή της η κα Σκούφα, το καλοκαίρι του 2019 και ειδικά μετά την 1η Αυγούστου αναπτύχθηκαν πολύ υψηλές θερμοκρασίες που ξεπέρασαν τους 40 βαθμούς Κελσίου, που συνοδεύθηκαν από πολύ μεγάλη υγρασία. Σε αυτό συνέτειναν οι έντονες βροχοπτώσεις του πρώτου δεκαημέρου του Ιουλίου που είχαν ήδη δημιουργήσει προβλήματα ανάπτυξης των φυτών.

Τα παραπάνω είχαν ως αποτέλεσμα την καταστροφή της καπνοπαραγωγής στην Π.Ε. Πιερίας και κατά συνέπεια, μεγάλες οικονομικές ζημίες στους καπνοκαλλιεργητές. Στην πλειονότητα των χωραφιών άρχισε να εμφανίζεται μάρανση των κατώτερων φύλλων των καπνών και νέκρωση του ριζικού συστήματος που οδηγεί με την πάροδο των ημερών σε ξήρανση των φυτών σε πολύ μεγάλο ποσοστό (80%). Σε πολλές περιπτώσεις η ζημία ήταν καθολική.

Η διάγνωση για «ελλιπή φροντίδα» από τον ΕΛΓΑ και η μη αποζημίωση

Σε επιτόπια έρευνα των γεωπόνων του Οργανισμού Ελληνικών Γεωργικών Ασφαλίσεων (ΕΛΓΑ) οι ζημίες αποδόθηκαν σε ελλιπή φροντίδα από τους παραγωγούς αλλά και σε φυτόφθορα (μύκητες του γένους Phytophthora), η οποία αιτία ως γνωστόν δεν αποζημιώνεται σύμφωνα με τον κανονισμό του ΕΛΓΑ.

Οι αντίθετες απόψεις των γεωπόνων και του Μπενάκειου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου

Ωστόσο, αντίθετη άποψη εξέφρασαν οι γεωπόνοι της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της Περιφερειακής Ενότητας Πιερίας που απέδωσαν τις ζημίες στις προαναφερόμενες καιρικές συνθήκες. Μάλιστα, το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο μετά από εξέταση δειγμάτων καπνών που απέστειλε η Αντιπεριφερειάρχης Πιερίας κ. Σοφία Μαυρίδου, απάντησε ότι δεν διαπιστώθηκε προσβολή από φυτοπαθογόνο μύκητα ή φυτοπαθογόνο βακτήριο και ότι ο φλοιός των ριζών και του  βλαστού παρουσίασε νέκρωση, ενώ οι καλλιεργητικές τεχνικές ήταν οι ενδεδειγμένες και δεν αποτελούν την αιτία της ζημίας. Αναφέρεται χαρακτηριστικά ότι «είναι πολύ πιθανό οι παρατηρούμενες, όπως αναφέρετε στην περιοχή σας, υψηλές θερμοκρασίες (>40) σε συνδυασμό με την υψηλή θερμοκρασία περιβάλλοντος να προκάλεσαν τη ζημιά στα φυτά του καπνού».

Η επιστολή των αγροτικών συνεταιρισμών για βοήθεια

Το σύνολο των Αγροτικών Συνεταιρισμών της ΠΕ Πιερίας απέστειλε την 30.08.2019  προς τον ΥΠΑΑΤ κ. Μαυρουδή (Μάκη) Βορίδη επιστολή με την πλήρη περιγραφή του προβλήματος ζητώντας την βοήθειά του, ώστε να εξεταστεί το θέμα και να αποζημιωθούν οι παραγωγοί για τις ζημίες που υπέστησαν.

Επειδή η μείωση της παραγωγής καπνού εσοδείας 2019 λόγω των καιρικών συνθηκών την κρίσιμη περίοδο πλησίασε το 40% σύμφωνα με τα στοιχεία των αγροτικών συνεταιρισμών Πιερίας και συγκεκριμένα από την φύτευση 26.354 στρεμμάτων συλλέχθηκαν 3.994.192 κιλά με μέση στρεμματική απόδοση 151,5 κιλών ανά στρέμμα.

Επειδή η αντίστοιχη μέση αποδεκτή απόδοση από τον ΕΛΓΑ είναι τα 254 κιλά ανά στρέμμα.

Επειδή ο μεν ΕΛΓΑ θεωρεί ότι η ζημία προήλθε από ασθένεια και ελλιπή φροντίδα και δεν δέχεται να τα αποζημιώσει.

Επειδή όμως υπάρχουν διαφορετικές επιστημονικές εκτιμήσεις και πορίσματα  από το Μπενάκειο Φυτοπαθαλογικό Ινστιτούτο, αλλά και από γεωπόνους της ΔΑΟΚ Πιερίας.

Επειδή η μεγάλη οικονομική ζημία που υπέστησαν οι παραγωγοί είναι δεδομένη και μάλιστα σήμερα, σε περίοδο πανδημίας, συμπιέζει ακόμη περισσότερο τα πενιχρά εισοδήματά τους.

Με βάση τα ανωτέρω ερωτώνται οι αρμόδιοι Υπουργοί:

1. Αφού ο ΕΛΓΑ δεν δέχεται να αποζημιώσει τους παραγωγούς και η ζημία στην παραγωγή ξεπερνάει το 35%, είναι στις προθέσεις τους να αποζημιώσουν τους καπνοκαλλιεργητές της ΠΕ Πιερίας με την εφαρμογή των άρθρων 87 και 88 της συνθήκης ΕΚ περί ενισχύσεων ήσσονος σημασίας (De Minimis), με παράλληλη βεβαίως κατάθεση έκθεσης του ΕΛΓΑ ότι δεν αποζημιώνει την παραγωγή, όπως έγινε για το έτος 2018, με όμοια ποσοστά ζημιών;

2. Γιατί στην καταβολή των de minimis των καπνών εσοδείας 2018 που έχουν καταβληθεί τον Δεκέμβριο του 2019, έχουν αποκλειστεί 100 αγρότες που ενώ είχαν παραγωγή το 2018, δεν είχαν υποβάλλει αντίστοιχη  αίτηση ενίσχυσης για το 2019 για διάφορες αιτίες;