Το Χριστουγεννιάτικο δέντρο υπήρχε ως έθιμο στον Πόντο κυρίως στην Αργυρούπολη και στα περίχωρά της. Αλλού το δέντρο ήταν από πεύκο ή έλατο και το στόλιζαν εκτός από νωπούς καρπούς και µε κλαδάκια ελιάς, στα φύλλα της οποίας σφήνωναν «λεφτοκάρια» (φουντούκια). Αλλού έβαζαν «τσιµσίρ» (πυξάρι, αειθαλής θάµνος).
Οι γιορτές για τη γέννηση του Θεανθρώπου είχαν ξεχωριστή θέση στον Ελληνορθόδοξο Πόντο. Οι προετοιμασίες ξεκινούσαν ήδη από τις αρχές του Δεκέμβρη, ο οποίος στα Ποντιακά ονομάζεται «Χριστιαννάρτς», λόγω της γέννησης του Χριστού.
Οι προετοιμασίες για τις γιορτές περιλάμβαναν φυσικά την παρασκευή εδεσμάτων, τα οποία ποίκιλαν από περιοχή σε περιοχή. Σε πολλά μέρη του Πόντου οι νοικοκυρές συνήθιζαν να παρασκευάζουν πίτες από καλαμποκάλευρο, αλευροχαλβά, κατμέρια και τον πουρμά, ένα σιροπιαστό γλυκό που θύμιζε το σαραϊγλί. Στην Τραπεζούντα ετοιμάζονταν απαραιτήτως κουλούρια και χριστόψωμα. Αφού ψήνονταν, οι νοικοκυρές περιέχυναν τα χριστόψωμα με μέλι και έπειτα κεντούσαν με αμύγδαλα τη γέννηση του Χριστού. Στην Ινέπολη του νομού Κασταμονής τα παραδοσιακά γλυκά ήταν τα κετέ, ιτσλί και κατμέρια. Στην Αμάσεια, τα βασικά γιορτινά εδέσματα ήταν το κεσκέκι, το σουμπορεγί και το τζεβιζλί τσορέκ.
Εκτός από τα φαγώσιμα, μέλημα των ημερών ήταν και η κατασκευή των Χριστουγεννιάτικων καραβιών, με τα οποία τα παιδιά θα τραγουδούσαν τα Ποντιακά κάλαντα. Τα καραβάκια φτιάχνονταν από χαρτόνι και λεπτό σανίδι και συνήθως φωτίζονταν με κεριά, ενώ κάθε ομάδα προσπαθούσε να φτιάξει το πιο όμορφο και φανταχτερά στολισμένο, εν είδη συναγωνισμού.
Παραμονή των Χριστουγέννων σταματούσε κάθε εξωτερική εργασία. Οι νοικοκυρές στόλιζαν το «Τραπέζ’ τη Παναΐας», ένα τραπέζι δίπλα στο Χριστουγεννιάτικο δένδρο με διάφορα γιορτινά καλούδια κι ένα εικόνισμα, για να δείξουν την εκτίμηση και την αγάπη τους στη Μεγάλη Βοηθό τους στις δύσκολες στιγμές.
Τα ξημερώματα της ημέρας των Χριστουγέννων, η οικογένεια φορούσε τα καλά της και περίμενε το χτύπημα της καμπάνας για να πάει στην εκκλησία. Πριν την εκκλησία, έπεφτε στο τζάκι το «Χριστοκούρ’», ένα κούτσουρο από µηλιά, αχλαδιά ή από το κυρίαρχο δέντρο της περιοχής. Αυτό το «κουρίν» ήταν κοµµένο ειδικά για τα Χριστούγεννα και άναβε στο τζάκι συνέχεια και τις τρεις µέρες των Χριστουγέννων, τα «Χριστου-ήµερα».
Μετά την εκκλησία, ήταν πλέον ώρα για όλους να γευτούν τα εδέσματα που προετοιμάστηκαν με τόση φροντίδα. Την ημέρα των Χριστουγέννων συνηθιζόταν να κάνει δώρο ο νονός στα παιδιά, ενώ πολλές φορές πρόσφερε και ο βαφτισιμιός δώρα στο νονό του. Αυτό το έθιμο λεγόταν «καλαντίασμαν».
Πηγές:http://e-ptolemeos.gr/ta-christougenna-ston-ponto/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου