Κάθε φορά που διοργανώνονται μεγάλα διεθνή ή και μικρότερα τοπικού ενδιαφέροντος αθλητικά γεγονότα μας υπενθυμίζουν τα..θαύματα που μπορεί να κάνει η τακτική σωματική δραστηριότητα και άσκηση. Οι ευεργετικές επιδράσεις της άσκησης βέβαια δεν αφορούν μόνο υγιή αλλά και άτομα με χρόνιες παθήσεις, βελτιώνοντας εντυπωσιακά την αντοχή, τη διάθεση και την ποιότητα ζωής.
Συχνά συνδέουμε την καλή φυσική κατάσταση με την υγεία της καρδιάς ή και με τη διατήρηση φυσιολογικού σωματικού βάρους. Ωστόσο, η άσκηση συμβάλλει τα μέγιστα και στη διατήρηση της υγείας των πνευμόνων. Η τακτική άσκηση ωφελεί τους πνεύμονες αλλά, και αντίστροφα, πνευμονικές παθήσεις συμβάλλουν δραματικά στη μείωση της ικανότητας για άσκηση.
Η άσκηση απαιτεί τεράστια προσαρμογή όλων των συστημάτων του οργανισμού που εμπλέκονται (αναπνευστικό, καρδιαγγειακό, μυοσκελετικό) και, συνακόλουθα, μπορεί να αποκαλύψει αδυναμίες που δεν γίνονται αντιληπτές σε ηρεμία λόγω των χαμηλών μεταβολικών αναγκών . Όταν γυμναζόμαστε οι μύες απαιτούν περισσότερο οξυγόνο και παράγουν περισσότερο διοξείδιο, ώστε να βρουν την απαιτούμενη ενέργεια. Το ίδιο κάνει και η κυκλοφορία του αίματος: επιταχύνεται ώστε να μεταφέρει οξυγόνο στους μυς. Παράλληλα , σύνθετες μεταβολικές αντιδράσεις σπεύδουν να ενεργοποιηθούν ώστε να αποδώσουν την ενέργεια που χρειάζεται.
Οι υγιείς πνεύμονες, όπως και η καρδιά, έχουν μεγάλες εφεδρείες για να ανταποκριθούν στο απαιτούμενο έργο. Όταν όμως οι πνεύμονες πάσχουν και η λειτουργία τους είναι μειωμένη τότε η άσκηση αποκαλύπτει το μειωμένο απόθεμα και νιώθουμε δύσπνοια.
Ποιες είναι οι παθολογικές καταστάσεις των πνευμόνων στις οποίες παρουσιάζεται δύσπνοια και μειωμένη ανοχή στην άσκηση;
- Βρογχικό άσθμα : Η άσκηση και μάλιστα σε εξωτερικό χώρο με την εισπνοή ψυχρού αέρα καθώς και την ταχύπνοια κατά την άσκηση μπορεί να αποτελέσουν ερεθισμό των βρόγχων. Επιπλέον, η εισπνοή του χλώριου της πισίνας ή ακόμα και ο ξηρός παγωμένος αέρας στο σκι μπορεί να προκαλέσουν βρογχική υπεραντιδραστικότητα, ή το λεγόμενο άσθμα εκλυόμενο στην άσκηση (exercise induced asthma), δηλαδή στένωση των βρόγχων, με συμπτώματα άσθματος (παροξυσμικός βήχας, δύσπνοια, αίσθημα σφιξίματος στο στήθος εκπνευστικός συριγμός). Η επιβεβαίωση της διάγνωσης γίνεται με ειδικά τεστ ελέγχου της αναπνευστικής λειτουργίας, όπως η σπιρομέτρηση προ και μετά βρογχοδιάστολή ή μετά από άσκηση, όπως επίσης η ροομέτρηση αιχμής, που είναι απλές και αναπαραγώγιμες εξετάσεις για αξιολόγηση του αναπνευστικού . Το άσθμα σήμερα αντιμετωπίζεται αποτελεσματικά με σύγχρονη θεραπευτική αγωγή και σε καμία περίπτωση ΔΕΝ αποτελεί λόγο διακοπής της άθλησης (παρά μόνο σε κρίση και έξαρση). Γνωστοί πρωταθλητές διεθνούς εμβέλειας πάσχουν από άσθμα αλλά αυτό δεν τους εμποδίζει (με κατάλληλη αγωγή και καθοδήγηση) να πετυχαίνουν υψηλές επιδόσεις και να ανταγωνίζονται επί ίσοις όροις μη ασθματικούς αθλητές.
- Χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) : Άθληση και κάπνισμα θα πρέπει να θεωρούνται αντίπαλοι. Η ΧΑΠ είναι νόσος των καπνιστών, μια χρόνια νόσος καταστροφική για το πνευμονικό παρέγχυμα και τους αεραγωγούς, που δυστυχώς «φιλοδοξεί» σύμφωνα με την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας ως το 2020 να αναδειχθεί σε 3ο πρωταθλητή μεταξύ των αιτιών θανάτου. Οι άνθρωποι που πάσχουν από ΧΑΠ ή άλλη χρόνια πνευμονική νόσο νιώθουν δύσπνοια στην κόπωση γεγονός που αποθαρρύνει οποιαδήποτε μορφή άσκησης. Καθώς οι πνεύμονες βρίσκονται σε υπερδιάταση, δηλαδή είναι «φουσκωμένοι », χρειάζεται να καταβάλλουν μεγαλύτερο έργο από τους υγιείς. Μην απογοητεύεστε: όσο λιγότερο ασκείστε τόσο η φυσική σας κατάσταση θα χειροτερεύει και η καθημερινότητα θα δυσκολεύει, καθώς θα προστίθενται επιπλέον προβλήματα, όπως η μυϊκή ατροφία, η οστεοπόρωση, και η κατάθλιψη. Με κατάλληλη καθοδήγηση από τον πνευμονολόγο και τον φυσικοθεραπευτή και με την ένταξη σε πρόγραμμα προοδευτικής άσκησης, με διαλείμματα, θα αποκομίσετε ανεκτίμητα οφέλη με ασφάλεια. Προγράμματα πνευμονικής αποκατάστασης (rehabilitation) σε συνδυασμό με κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή και διατροφή έχουν αποδώσει ευεργετικά αποτελέσματα.
- Διάμεσα πνευμονικά νοσήματα (όπως ιδιοπαθής πνευμονική ίνωση, σαρκοείδωση κά)
- Πνευμονικές εκδηλώσεις ρευματολογικών παθήσεων (όπως συστηματικός ερυθηματώδης λύκος, αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα, ρευματοειδής αρθρίτιδα ) και φυσικά
- Καρδιοπάθειες που επηρεάζουν και τις δεξιές καρδιακές κοιλότητες (στεφανιαία νόσος, μυοκαρδιοπάθειες, βαλβιδοπάθειες, πνευμονική υπέρταση ..)
Μην τις αγνοείτε θεωρώντας πως είναι .. φυσιολογικό να λαχανιάζετε (είμαι μεγάλος πια, δεν γυμνάζομαι, το τσιγάρο φταίει ..). Απευθυνθείτε στον γιατρό σας καθώς η έγκαιρη διάγνωση και η κατάλληλη θεραπεία θα ανοίξουν το δρόμο για καλύτερη ποιότητα ζωής. Η διακοπή του καπνίσματος και η συστηματική άσκηση, με την κατάλληλη παρακολούθηση, προσφέρουν ευεξία και αυτοπεποίθηση που όλοι θα πρέπει να μπορούν να απολαύσουν.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου