Ο μετεωρισμός ή τυμπανισμός αποτελεί μία πολυπαραγοντική και αρκετά συχνή κατάσταση δυσφορίας, καθώς αφορά το 20-30% των ενηλίκων. Πρόκειται για το υποκειμενικό αίσθημα κοιλιακής διάτασης – η οποία συχνά είναι ορατή – και παρατηρείται τόσο σε υγιή άτομα όσο και σε άτομα με πεπτικές διαταραχές.
Ανάμεσα στους βασικούς παράγοντες που οδηγούν στον τυμπανισμό ανήκουν οι τροφικές δυσανεξίες, η δυσκοιλιότητα, η συσσώρευση εντερικών αερίων, τα έλκη και η ανισορροπία εντερικών βακτηρίων. Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να εντοπίζεται η αιτία που προκαλεί τον τυμπανισμό ώστε να υπάρχει στενευμένη αντιμετώπιση του προβλήματος [16].
Πίνακας Περιεχομένων
Τα βασικότερα βότανα για την αντιμετώπιση του φουσκώματος
Παρότι δεν αποτελεί σοβαρή κατάσταση για την υγεία, η άβολη αίσθηση που προκαλεί επηρεάζει αρνητικά την καθημερινότητα και οδηγεί σε διαρκή ένταση. Για το λόγο αυτό, εδώ και χρόνια οι άνθρωποι αναζητούν τρόπους να περιορίσουν τη συχνότητα και την ένταση του φουσκώματος είτε μέσω ειδικών σκευασμάτων, είτε με την κατανάλωση τσαγιού από ωφέλιμα βότανα και γενικότερα με τροποποιήσεις στην καθημερινή διατροφή.
Πολυάριθμες μελέτες σχετικά με την αντιμετώπιση του μετεωρισμού έχουν πραγματοποιηθεί τα τελευταία χρόνια και πολλές από αυτές στηρίζονται στην ευεργετική επίδραση ενός ή περισσότερων βοτάνων.
-
Μέντα (Mentha piperita)
Η μέντα αποτελεί ένα ευρέως διαδεδομένο βότανο που χρησιμοποιείται εδώ και χιλιάδες χρόνια στην παραδοσιακή ιατρική. Ο συνδυασμός της ευχάριστης & δροσιστικής γεύσης που διαθέτει και των ευεργετικών για την υγεία ιδιοτήτων της, οδηγούν στην αυξημένη προτίμηση του κόσμου στο συγκεκριμένο βότανο.
Πολυάριθμες μελέτες που έχουν πραγματοποιηθεί σε ζώα, έχουν δείξει ότι η μέντα έχει ευεργετική επίδραση στο γαστρεντερικό σύστημα και, συγκεκριμένα, μπορεί να ανακουφίσει από τους εντερικούς σπασμούς, το φούσκωμα και τον πόνο που συνήθως τους συνοδεύουν. Λόγω των παραπάνω, η μέντα συνηθίζεται να λαμβάνεται από άτομα με Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου (IBS) [3].
Μάλιστα, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (EMA) και η Επιτροπή Φαρμάκων Φυτικής Προέλευσης (HMPC) έχουν εγκρίνει τη χρήση της μέντας σαν παραδοσιακό φυτικό βοήθημα για το πεπτικό σύστημα, την ήπια δυσπεψία και το φούσκωμα.
Μπορεί είτε να καταναλωθεί σε μορφή τσαγιού είτε να ληφθεί μέσω συμπληρώματος διατροφής. Η θετική της δράση όσον αφορά το φούσκωμα και άλλα συμπτώματα του πεπτικού συστήματος, φαίνεται να παρέχεται όταν λαμβάνεται κάποιο διατροφικό συμπλήρωμα με έλαιο μέντας στην εκάστοτε συνιστώμενη δοσολογία [6].
Πολυάριθμες μελέτες έχουν πραγματοποιηθεί σε ανθρώπους, σχετικά με τη θετική επίδραση που έχει το έλαιο μέντας στο Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου και στα διάφορα μεμονωμένα συμπτώματα που το χαρακτηρίζουν. Ωστόσο οι έρευνες που αφορούν τα φύλλα μέντας ή τη λήψη τσαγιού μέντας, είναι αρκετά περιορισμένες ώστε να υπάρχει βεβαιότητα ως προς την ωφέλιμη δράση τους στο πεπτικό σύστημα [2], [5].
-
Χαμομήλι (Chamomillae romanae)
Το χαμομήλι , έχει φανεί από πολυάριθμες μελέτες που πραγματοποιήθηκαν σε πειραματόζωα, ότι διαθέτει ισχυρή αντιφλεγμονώδη, αντισπασμωδική & αγχολυτική δράση. Φαίνεται, επίσης, πως μπορεί να αποτρέψει τη δημιουργία βακτηριακής λοίμωξης από Helicobacter pylori που συχνά οδηγεί σε έλκος, κάτι το οποίο σχετίζεται με το φούσκωμα [1].
Στην παραδοσιακή ιατρική, το χαμομήλι χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση της δυσπεψίας, των αερίων, της διάρροιας, της ναυτίας, του εμετού και των ελκών [14].
Όταν καταναλώνεται ως τσάι, συστήνεται αυτό να είναι φτιαγμένο από τα άνθη και όχι από τα φύλλα ή τους μίσχους. Είναι ιδιαίτερα χαλαρωτικό και ευχάριστο στη γεύση, ωστόσο οι μελέτες που το αφορούν δεν επαρκούν ώστε να υποστηρίξουν με βεβαιότητα την ευεργετική του δράση στο πεπτικό σύστημα [15].
-
Μελισσόχορτο ή Lemon Balm (Melissa officinalis)
Το μελισσόχορτο είναι ένα βότανο το οποίο έχει φανεί πως καταπραΰνει το κοιλιακό άλγος, καταπολεμά τη δυσκοιλιότητα και συμβάλλει στην υγεία του πεπτικού συστήματος, σύμφωνα με πολυάριθμες μελέτες που έχουν πραγματοποιηθεί σε ανθρώπους [5].
Καταναλώνεται ευρέως σε μορφή τσαγιού, κατά κύριο λόγο για την αντιμετώπιση του φουσκώματος και των συσσωρευμένων αερίων. Ωστόσο, οι μελέτες που αφορούν την κατανάλωση τσαγιού με μελισσόχορτο δεν επαρκούν ώστε να υποστηρίξουν με βεβαιότητα την παραπάνω ευεργετική του δράση.
Η Επιτροπή Φαρμάκων Φυτικής Προέλευσης (HMPC) υποστηρίζει πως το μελισσόχορτο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη θεραπεία των συμπτωμάτων ήπιων πεπτικών διαταραχών, συμπεριλαμβανομένου του φουσκώματος και του μετεωρισμού [4].
-
Τζίντζερ (Zingiber officinale)
Το τζίντζερ είναι ένα βότανο γνωστό από την αρχαιότητα και, συγκεκριμένα, υπάρχουν πολλές αναφορές στην καλλιέργεια και τη χρήση του σε παλιά Κινέζικα & Ινδικά κείμενα. Το χρησιμοποιούσαν ευρέως σε περιπτώσεις ρευματισμών, καταρροής και πεπτικών διαταραχών [7]. Μπορεί να ληφθεί είτε σε μορφή τσαγιού είτε μέσω συμπληρώματος διατροφής.
Σύμφωνα με μελέτες που πραγματοποιήθηκαν σε ζώα, τα διατροφικά συμπληρώματα με τζίντζερ φαίνεται να αυξάνουν το ΄΄γαστρικό άδειασμα΄΄, να επιταχύνουν τη γαστρεντερική διέλευση και να μειώνουν τις εντερικές κράμπες, το φούσκωμα και τα αέρια [8]. Το τσάι με τζίντζερ είναι πιθανό να διαθέτει ανάλογη ευεργετική δράση, αν και δεν έχει πραγματοποιηθεί ακόμα επαρκής αριθμός μελετών σε ανθρώπους για να είναι σίγουρο.
Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (EMA) και η Επιτροπή Φαρμάκων Φυτικής Προέλευσης (HMPC) έχουν εγκρίνει τη χρήση του τζίντζερ σαν παραδοσιακό φυτικό βοήθημα για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της ναυτίας & του εμετού, αλλά και των ήπιων πεπτικών ενοχλήσεων όπως είναι το φούσκωμα και ο μετεωρισμός [7].
-
Μάραθος (Foeniculum vulgare)
Ο μάραθος είναι ένα βότανο πλούσιο σε βιταμίνες, μέταλλα και αντιοξειδωτικά συστατικά και διαθέτει υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες. Τόσο οι σπόροι όσο και ο καρπός, τα φύλλα, ο μίσχος και ολόκληρο το φυτό, χρησιμοποιούνται από την αρχαιότητα για τη θεραπεία και ανακούφιση συμπτωμάτων πληθώρας παθολογικών καταστάσεων [9].
Οι σπόροι του μάραθου χρησιμοποιούνται για την παρασκευή τσαγιού και διαθέτουν γεύση παρόμοια με αυτή της γλυκόριζας. Το τσάι από μάραθο φαίνεται να προστατεύει από παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο να δημιουργηθεί φούσκωμα, όπως είναι η δυσκοιλιότητα και το έλκος.
Κατά κύριο λόγο, ο μάραθος χρησιμοποιείται για την ανακούφιση από πεπτικές διαταραχές όπως είναι το κοιλιακό άλγος, το φούσκωμα, τα αέρια και η δυσκοιλιότητα (9). Μελέτες σε πειραματόζωα έδειξαν ότι η θεραπεία με εκχύλισμα μάραθου συμβάλλει στην πρόληψη των ελκών, μειώνοντας τον κίνδυνο φουσκώματος. Επιπλέον, σε ορισμένες περιπτώσεις φαίνεται πως η λήψη μάραθου συμβάλλει στην αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας που, επίσης, μπορεί να οδηγήσει σε φούσκωμα [10].
-
Λοιπά βότανα & συμβουλές
- Το Κύμινο φαίνεται να βελτιώνει τη γαστρεντερική λειτουργία και θεωρείται αποτελεσματικό στην αντιμετώπιση του μετεωρισμού [13].
- Η Γεντιανή ρίζα ή Gentian root προέρχεται από το φυτό Gentiana lutea και φαίνεται να συμβάλλει στην υγιή πέψη και στην ανακούφιση από το φούσκωμα. Είναι μέρος της βασικής σύνθεσης σε διάφορα φαρμακευτικά προϊόντα που λαμβάνονται από άτομα με πεπτικά προβλήματα [11].
- Το εκχύλισμα ρίζας Angelica (Angelica archangelica) ή Αγγελική ρίζα ή Dong Quai χρησιμοποιείται σε πλήθος βοτανικών σκευασμάτων που έχουν ως στόχο να βελτιώσουν την υγεία του πεπτικού συστήματος, καθώς τα συστατικά του φαίνεται να ενισχύουν την υγιή πέψη. Συγκεκριμένα, μελέτες σε ζώα δείχνουν πως η Αγγελική ρίζα μπορεί να ανακουφίσει από τη δυσκοιλιότητα, η οποία αποτελεί μία από τις κύριες αιτίες που οδηγούν στο φούσκωμα [12].
- Στην παραδοσιακή Περσική ιατρική (Traditional Persian Medicine/ TPM), χρησιμοποιούν τα παρακάτω βότανα για τη βελτίωση της υγείας του πεπτικού συστήματος, την απομάκρυνση των συσσωρευμένων αερίων και την ανακούφιση από το κοιλιακό άλγος: τζίντζερ, κύμινο, σπόρους σέλινου, μάραθο, γλυκάνισο, μαύρο κύμινο και μαστίχα [13].
- Επίσης, η TPM προτείνει τη χρήση ginger, σπόρων σέλινου (Apium graveolens L.), θυμαριού (Thymus vulgaris L.), μάραθου (Foeniculum vulgare Mill.), γλυκάνισου (Pimpinella anisum L.) και κύμινου, ως καρυκεύματα στα φαγητά με σκοπό την απομάκρυνση του μετεωρισμού. Μια ακόμη σύσταση αποτελεί η τακτική κατανάλωση, ως μέρος της καθημερινής διατροφής, των παρακάτω βοτάνων: άνηθος, μαϊντανός, βασιλικός, δυόσμος [13
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου