Η αξία της τακτικής προληπτικής οφθαλμολογικής εξέτασης είναι μεγάλη, όχι μόνο για την αποκάλυψη αμιγώς οφθαλμικών προβλημάτων, αλλά και για την έγκαιρη διάγνωση και παρακολούθηση ενός μεγάλου αριθμού συστηματικών παθήσεων.
Οι παθήσεις αυτές μπορεί να εμφανίζουν συμπτώματα από τα μάτια που αντιλαμβάνεται ο ασθενής, όπως μειωμένη ή θολή όραση, διπλωπία, ξηρότητα των οφθαλμών, ελλείμματα στα οπτικά πεδία, διαταραχή στην αντίληψη των χρωμάτων ή να παρουσιάζουν ευρήματα που εντοπίζει ο οφθαλμίατρος με μια πλήρη και προσεκτική εξέταση.
Πολύ συνηθισμένα νοσήματα στο γενικό πληθυσμό, όπως είναι ο σακχαρώδης διαβήτης, η αρτηριακή υπέρταση κα η υπερχολιστεριναιμία, μπορεί να διαγνωστούν ή, συχνότερα, να παρακολουθούνται με τη βοήθεια μιας απλής οφθαλμολογικής εξέτασης ρουτίνας που λέγεται βυθοσκόπηση και συνίσταται στην εξέταση του βυθού του οφθαλμού. Εκεί τα αγγεία του αμφιβληστροειδή είναι τα μόνα ορατά αγγεία στο σώμα και έτσι μπορούμε να πάρουμε πληροφορίες για τη σκλήρυνση των αρτηριών, τη λέπτυνση του αυλού τους, για την παρουσία αποφράξεων στις φλέβες, εμβόλων στις αρτηρίες, για παθολογική ύπαρξη νεοαγγείων, αιμορραγιών και εξιδρωμάτων στον αμφιβληστροειδή. Ειδικά οι διαβητικοί ασθενείς θα πρέπει να παρακολουθούνται υποχρεωτικά κάθε χρόνο, τόσο για την άντληση πληροφοριών για την καλή ρύθμιση της νόσου, όσο για την πρόληψη των οφθαλμικών προβλημάτων που μπορεί να οδηγήσουν στην τύφλωση.
Εκδηλώσεις από τα μάτια μπορεί να εμφανίζουν αιματολογικές παθήσεις (αναιμίες, αιμοσφαιρινοπάθειες, λευχαιμίες), νευρολογικές παθήσεις (όγκοι εγκεφάλου, σκλήρυνση κατά πλάκας, μυασθένεια), λοιμώδεις παθήσεις (φυματίωση, τοξοπλάσμωση, σύφιλη, AIDS και άλλα σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα), ρευματολογικές παθήσεις (ρευματοειδής αρθρίτιδα, σαρκοείδωση, σύνδρομο Sjogren, σύνδρομο Αδαμαντιάδη, συστηματικός ερυθηματώδης λύκος, ελκώδης κολίτιδα, νόσος του Crohn), θυρεοειδοπάθειες, φαρμακευτικές τοξικότητες.
Ποια είναι όμως τα σημεία που μπορεί να παρατηρήσει κανείς στα μάτια του που να τον οδηγήσουν νωρίτερα από το προγραμματισμένο του check-up στον οφθαλμίατρο και να μην οφείλονται σε οφθαλμικές παθήσεις;
Η αιφνίδια μείωση στην όραση, ελλείμματα (περιοχές του χώρου που δεν βλέπει) στα οπτικά πεδία, παροδική αμαύρωση («σκοτείνιασμα»), εμφάνιση διπλής εικόνας (διπλωπία), πτώση του άνω βλεφάρου, κόκκινο μάτι, επίμονο αίσθημα ύπαρξης ξένου σώματος στα μάτια, εξόφθαλμος ή διεύρυνση της μεσοβλεφάριας σχισμής και «τρομαγμένο» βλέμμα, άνισο μέγεθος της κόρης των δύο ματιών που δεν προϋπήρχε, κιτρινωπό χρώμα στο άσπρο των ματιών. Η παρουσία αυτών των σημείων δεν οφείλεται υποχρεωτικά σε παθολογικές καταστάσεις, αλλά οπωσδήποτε πρέπει να διερευνηθεί. Επίσης, μπορεί να είναι πολλά τα αίτια που έχουν παρόμοια εκδήλωση. Έτσι, αιφνίδια μείωση στην όραση μπορεί να οφείλεται σε οπτική νευρίτιδα στα πλαίσια σκλήρυνσης κατά πλάκας, αλλά και σε εμβολή της κεντρικής αρτηρίας ή απόφραξη της κεντρικής φλέβας του αμφιβληστροειδή. Ελλείμματα στα οπτικά πεδία μπορεί να οφείλονται στην παρουσία κάποιου εγκεφαλικού όγκου ή ανευρύσματος, αλλά και σε αποκόλληση αμφιβληστροειδή ή γλαύκωμα, που είναι οφθαλμικά νοσήματα. Η παροδική αμαύρωση μπορεί να οφείλεται σε ελαττωμένη παροχή αίματος στους οφθαλμούς λόγω υπότασης αλλά και λόγω στένωσης των καρωτίδων. Η αίσθηση ξένου σώματος μπορεί να οφείλεται στη «φυσιολογική» μείωση της έκκρισης των δακρύων που παρατηρείται στις μεγαλύτερες ηλικίες ή να είναι η ξηροφθαλμία που συνοδεύει τα περισσότερα ρευματολογικά νοσήματα. Ένα κόκκινο μάτι μπορεί να οφείλεται απλά σε μια επιπεφυκίτιδα, που είναι μια τοπική επιφανειακή φλεγμονή ποικίλης αιτιολογίας, ή να αποδίδεται σε κάποια φλεγμονή στο εσωτερικό του βολβού (ραγοειδίτιδα), που χρειάζεται άμεσα θεραπεία, αλλά και που μπορεί να συσχετίζεται με πολλές ρευματολογικές παθήσεις ή ακόμα σε μια επισκληρίτιδα ή σκληρίτιδα, που χρειάζονται περαιτέρω διερεύνηση.
Η οφθαλμολογική εξέταση είναι σύντομη, άμεση, μη επεμβατική, καθόλου ενοχλητική ή επώδυνη για όλες τις ηλικίες και επιτρέπει συνήθως την κανονική συνέχιση των δραστηριοτήτων του εξεταζόμενου μετά από αυτήν.
Εξαιτίας της σημαντικότητας της όρασης αλλά και της εύκολης πρόσβασης λόγω θέσης και δομής του οφθαλμού, υπάρχουν δεκάδες εξεταστικές μέθοδοι, αντικειμενικές και υποκειμενικές, με ή χωρίς χρήση πολύπλοκου και τεχνολογικά εξελιγμένου εξοπλισμού, που επιτρέπουν την πλήρη και σε βάθος διερεύνηση των προβλημάτων. Η βασική οφθαλμολογική εξέταση ρουτίνας (check-up) περιλαμβάνει τη μέτρηση της οπτικής οξύτητας και της ενδοφθάλμιας πίεσης, τη βυθοσκόπηση, την εξέταση στη σχισμοειδή λυχνία (όπου ελέγχονται με μεγέθυνση οι οφθαλμικές δομές), την ορθοπτική μελέτη (οφθαλμοκινητικότητα και ύπαρξη στραβισμού) και την αντίληψη των χρωμάτων. Κατά περίπτωση και ανάλογα με τα συμπτώματα και τις αιτιάσεις μπορεί να απαιτηθούν και άλλες εξετάσεις όπως είναι η ποσοτική και ποιοτική μέτρηση των δακρύων, τα φωτοκινητικά αντανακλαστικά της κόρης, η εξοφθαλμομέτρηση, ο έλεγχος των οπτικών πεδίων (περιμετρία), η ηλεκτροφυσιολογική μελέτη (ηλεκτροαμφιβληστροειδογράφημα, προκλητά δυναμικά ινιακού λοβού), οπτική τομογραφία συνοχής (OCT), φλουοροαγγειογραφία, υπερηχογράφημα κ.ά..euroclinic.gr/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου