Του Δρ. Στέφανου Δ. Αβακιάν
Υπάρχει κάτι ιδιαίτερα ελκυστικό στην προσφορά της επιλογής του ατόμου. Για παράδειγμα, η
αγορά ενός καταναλωτικού προϊόντος καθίσταται ως μία τελείως διαφορετική εμπειρία όταν
γίνεται διαθέσιμο στον τελικό καταναλωτή ‘με’ ή ‘χωρίς’ την οικονομική έκπτωση!
Στην περίπτωση της οικονομική έκπτωσης ή προσφοράς η διαδικασία αλλάζει γιατί η δυνατότητα
να επωφεληθείς ‘περισσότερο’ με το ίδιο κόστος κάνει το τελικό κέρδος περισσότερο δελεαστικό.
Έτσι, η κατανάλωση προϊόντων σίγουρα αυξάνεται μέσα από την προσφορά ακόμα και όταν ο/η
καταναλωτής δεν έχει την οικονομική δυνατότητα να ανταπεξέλθει σε άλλες βασικές ανάγκες.
Η δύναμη της επιλογής βασίζεται στην κυριαρχία της ελευθερίας του ατόμου να επιλέξει για τον
εαυτό του. Όμως, η δυνατότητα της επιλογής περιέχει και μία σκοτεινή πλευρά. Αυτή, αφορά την
φύση του περιεχομένου των επιλογών που προσφέρονται.
Για παράδειγμα, η επιλογή να κινηθεί κάποιος απειλητικά προς κάποιον συμπολίτη του παραμένει
μία εχθρική πράξη. Όμως, η ουσία της εχθρικής πράξης γίνεται λιγότερο ή περισσότερο ουσιαστική
με βάση τον τραυματισμό που μπορεί να δημιουργήσει στον συνάνθρωπο.
Η επιλογή που ο κοινός πολίτης έχει να κάνει μεταξύ των δύο επιλογών όταν δεν διαφέρουν
πραγματικά μεταξύ τους τότε καθιστά την πράξη της επιλογής ως μία ψευδαίσθηση! Δηλαδή,
δημιουργείται η δήθεν εντύπωση πως υπάρχει η επιλογή αλλά στην πραγματικότητα δεν υπάρχει
γιατί οι δυνατότητες προς κάτι ‘άλλο’ παραμένουν περιορισμένες.
Ο χαρακτηρισμός του Κύριου Τσιόδρα σε πρόσφατη δημόσια δήλωση του εκδηλώνουν πραγματικό
ενδιαφέρον για την σημειολογική έννοια των λέξεων που χρησιμοποίησε. Η πρόσφατη δημοσίευση
δηλώσεων αφορά το ‘ή’ και ‘ή’ θέτοντας ένα ξεκάθαρο πλαίσιο δύο και μόνο επιλογών για τους
Έλληνες πολίτες.
ή περιμένουμε για ένα καινούργιο εμβόλιο που δεν ξέρουμε πότε θα είναι διαθέσιμο με κίνδυνο να
έχουμε περισσότερες ανθρώπινες απώλειες ή αν πρέπει να χρησιμοποιήσουμε τα διαθέσιμα
εμβόλια. (Ναυτεμπορική, 13 Ιουλίου 2022)
Το ενδιαφέρον στοιχείο στον χαρακτηρισμό που χρησιμοποίησε στην παραπάνω πρόταση είναι το
μεταφορικό σχήμα της έκφρασης των εννοιών. Συγκεκριμένα, η δυνατότητα επιλογής μεταξύ δύο
επιλογών που τελικά παραμένουν το ίδιο καταστρεπτικές!
Το εξαίσιο όμως βρίσκεται στην μεγάλη οξύτητα του αρνητικού αποτελέσματος και στην παράλογη
περίπτωση κατανάλωσης εμβολίου απλά επειδή είναι διαθέσιμό! Σαν οι πολίτες να είναι
εγκλωβισμένοι σε ένα κλουβί που είτε μείνουν μέσα σε αυτό, ή βγουν έξω από αυτό, το μόνο
σίγουρο είναι πως θα έχουν παρόμοιες τραγικές συνέπειες.
Ο αφορισμός αυτού του οξύτατου δυισμού είναι μια προσβλητική κίνηση που δεν υπολογίζει το
πραγματικό νόημα της ελευθερίας και της δημοκρατίας. Περιέχεται σε ένα αυστηρά απειλητικό
φάσμα. Συντηρείτε μόνο από την πίεση με αποτέλεσμα να δημιουργεί και να συντηρεί έναν φόβο
που στην πραγματικότητα είναι ανύπαρκτος.
Η διαστρεβλωμένη λογική κάνει δύο αντιφατικές ενέργειες πολύ ουσιαστικές. Η μία αφορά αυτής
της αναμονής στο πέρασμα του χρόνου. Δηλαδή ‘περιμένεις μέχρι να φτάσει στο χείλος του
γκρεμού’. Αντιμετωπίζεις την απόλυτη αβεβαιότητα με κίνδυνο την απώλεια περισσότερων ζωών. Η
δεύτερη επιλογή αφορά την προκλητική κατανάλωση διαθέσιμων εμβολίων γιατί ήδη είναι
διαθέσιμα! Όμως ο ανθρώπινος οργανισμός δεν είναι σύστημα ανακύκλωσης εμβολίων.
Μόνο ένα κοινωνικό σύστημα που τελικά έχει αποδεχτεί πλήρως κάθε αθέμιτη αξία μπορεί να
μείνει αδρανές σε μία τέτοια εξαγγελία. Κατηγορηματικά ας ειπωθεί λοιπόν πως ΠΟΤΕ η
κατανάλωση εμβολίων δεν μπορεί να γίνει ελκυστική πράξη επειδή είναι διαθέσιμα και χωρίς να
υπάρχει σοβαρή αξιολόγηση για την αποτελεσματικότητα τους.
Η δελεαστική επιλογή που βρίσκεται στο απόφθεγμά ως παρομοίωση στην πραγματικότητα είναι
τόσο δελεαστική όπως και στην περίπτωση του βιασμού. Αν και ίσως θεωρηθεί ακραίο το
παράδειγμα, όχι…δεν είναι!
Η κοινωνία ‘βιάζεται’ όπως και ένα ευπαθή άτομο με διανοητική καθυστέρηση βιάζεται που
αδυνατεί να αντιληφθεί την σημασία της πράξης του βιασμού.
Η αρρωστημένη πρόθεση για εκμετάλλευση της κοινωνικής μάζας, εξαιτίας της ευπαθής κοινωνικής
δομής είναι ακριβώς η ίδια άσχετα το διαφορετικό πλαίσιο που εφαρμόζεται.
Αν αυτή η δήλωση δεν έχει το σθένος να δημιουργήσει μία βαθιά προσωπική αντίδραση προς ένα
σύστημα που εμφανίζεται πως στηρίζει τα συμφέρονται των πολιτών ενώ τα καταδιώκει, τότε το
μόνο σίγουρο, είναι πως κάθε ελπίδα για πραγματική ελευθερία συνθλίβεται αργά, αφαιρώντας και
την λιγοστή ελπίδα για ανατροπή που της έχει απομείνει.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου