Παγκόσμια Ημέρα της γυναίκας 2024: Τι γιορτάζουμε στις 8 Μαρτίου

Σήμερα, 8 Μαρτίου, όπως και κάθε χρόνο την συγκεκριμένη ημέρα, εορτάζεται η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας (International Women’s Day) που αποτελεί ημέρα μνήμης των αγώνων των γυναικών για την κατοχύρωση των δικαιωμάτων τους.

Για πρώτη φορά θεσπίστηκε το 1977 με απόφαση της γενικής συνέλευσης του ΟΗΕ με σκοπό την ανάδειξη των προβλημάτων των γυναικών, καθώς και την προώθηση των δικαιωμάτων τους.

Ωστόσο, η συγκεκριμένη εορτή έχει τις ρίζες της στις απαρχές του 20ου αιώνα. Πιο συγκεκριμένα, η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας που τότε ονομαζόταν «Εθνική Ημέρα της Γυναίκας» γιορτάστηκε για πρώτη φορά στις 28 Φεβρουαρίου 1909 στην Νέα Υόρκη με πρωτοβουλία του Σοσιαλιστικού Κόμματος των ΗΠΑ, κατόπιν εισήγησης της Τερέζα Μαλκίελ, σε ανάμνηση μιας μεγάλης εκδήλωσης διαμαρτυρίας που έγινε στις 8 Μαρτίου 1857 από εργάτριες ενδυμάτων, οι οποίες ζητούσαν καλύτερες συνθήκες εργασίας. Αρκετοί, βέβαια, ερευνητές δεν επιβεβαιώνουν το παραπάνω περιστατικό, θεωρώντας ότι πρόκειται για μύθο.

Μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση του 1917, η φεμινίστρια Αλεξάνδρα Κολλοντάι και ο Βλαντιμίρ Λένιν όρισαν την 8η Μαρτίου ως επίσημη αργία στη Σοβιετική Ένωση, αλλά συνέχισε να είναι εργάσιμη μέρα μέχρι το 1965.

Στις 8 Μαΐου 1965 με το διάταγμα του ΕΣΣΔ Προεδρείου του Ανωτάτου Σοβιέτ, η Διεθνής Ημέρας της Γυναίκας κηρύχθηκε ως μη εργάσιμη ημέρα στην ΕΣΣΔ.

Το παράδειγμα της Σοβιετικής Ένωσης ακολούθησαν και άλλες κομμουνιστικές χώρες, όπως η Κίνα. Ειδικότερα, μετά την ίδρυση της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας την 1η Οκτωβρίου 1949, το Κρατικό Συμβούλιο κήρυξε την συγκεκριμένη ημέρα ως επίσημη αργία, με τις γυναίκες να δικαιούνται μισή ημέρα άδεια.

Τέλος, κατά την διάρκεια της δεκαετίας του ’60 και ΄70 η άνοδος του φεμινιστικού κινήματος στη Δύση έδωσε νέα πνοή στην Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας με κύρια ζητούμενα την εξάλειψη των διακρίσεων και των στερεοτύπων κατά των γυναικών.

Η 8η Μαρτίου προτάθηκε από τη Διεθνή Διάσκεψη Εργαζόμενων Γυναικών του 1910 στην Κοπεγχάγη, ώστε να καθιερωθεί ως η «Διεθνής Ημέρα της Γυναίκας». Την πρόταση κατέθεσε η Γερμανίδα Clara Zetkin, βρίσκοντας θετική ανταπόκριση από το σύνολο των παρευρισκόμενων γυναικών.

Πώς εορτάζεται η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας σε όλο τον κόσμο;

Η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας γιορτάζεται στις 8 Μαρτίου κάθε χρόνο σε όλο τον κόσμο, ενώ πολλές χώρες έχουν τις δικές τους σχετικές παραδόσεις. Για παράδειγμα, στην Ιταλία δίνονται στις γυναίκες μπουκέτα με κίτρινα λουλούδια μιμόζας.

Γιατί έχει σημασία η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας; Γιατί δεν είμαστε ακόμα εκεί

Η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας είναι μια ημέρα για να αναγνωρίσουμε πόσο μακριά έχουμε φτάσει ως προς την ισότητα των φύλων, αλλά και πόσο δρόμο έχουμε ακόμα να διανύσουμε προς την κατεύθυνση αυτή. Το 1911 μόνο οκτώ χώρες επέτρεπαν στις γυναίκες να ψηφίσουν, η ίση αμοιβή για ίση εργασία ήταν πρωτόγνωρη, ενώ τα αναπαραγωγικά δικαιώματα ήταν ανύπαρκτα.

Από τότε έχουν γίνει μεγάλα και σπουδαία βήματα. Ενώ κάποτε οι γυναίκες δεν μπορούσαν να ψηφίσουν, τώρα ηγούνται χωρών. Ενώ κάποτε απαγορευόταν να εργαστούν, τώρα διαχειρίζονται εταιρείες. Σχεδόν σε όλο τον Δυτικό κόσμο οι γυναίκες έχουν δικαιώματα που οι παλαιότερες γενεές θα μπορούσαν μόνο να ονειρευτούν, αλλά ακόμα δεν υπάρχει πλήρης ισότητα. Δυστυχώς, η πλειονότητα των γυναικών ανά τον κόσμο δεν είναι τόσο κοντά σε αυτόν τον στόχο.

Πριν από περισσότερα από 100 χρόνια, η πρώτη πορεία πραγματοποιήθηκε για τον τερματισμό των επιβλαβών συνθηκών στον χώρο εργασίας, τα ίσα δικαιώματα, την ίση αμοιβή και τον τερματισμό της εκμετάλλευσης. Και δυστυχώς αυτοί οι στόχοι εξακολουθούν να είναι επίκαιροι σήμερα.

Γιατί τα δικαιώματα που έχουν οι γυναίκες δεν είναι ασφαλή

Η πρόοδος πρέπει να είναι γραμμική, αλλά πολύ συχνά συνοδεύεται από ένα βήμα πίσω. Μερικές φορές, ακόμη και όταν θεσπιστούν νόμοι και δικαιώματα, αγνοούνται ούτως ή άλλως. Για παράδειγμα: Παρά τους νόμους για την ενδοοικογενειακή βία, την ευαισθητοποίηση του κοινού και την πρόσβαση σε νομική προστασία, η βία κατά των γυναικών βρίσκεται σε έξαρση.

Η κλιματική αλλαγή αυξάνει τη βία κατά των γυναικών και των κοριτσιών, σύμφωνα με μια σημαντική έκθεση του 2020 συμπεριλαμβανομένων των περιπτώσεων ενδοοικογενειακής κακοποίησης, εμπορίας ανθρώπων, σεξουαλικής επίθεσης και βίας κατά των γυναικών υπερασπιστών των περιβαλλοντικών δικαιωμάτων.

Γιατί η πρόοδος δεν ήταν ίση

Η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας είναι μια ευκαιρία να αναγνωρίσουμε τις σύνθετες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν γυναικείοι πληθυσμοί όπως οι έγχρωμες γυναίκες και οι γυναίκες με αναπηρίες και να σταθούμε κοντά τους. Είναι μια ένδειξη αλληλεγγύης προς τις γυναίκες που ζουν σε χώρες, στις οποίες είναι αδύνατο να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους.