ΧΡΗΣΤΟΣ ΓΚΟΥΓΚΟΥΡΕΛΑΣ
ΣO αστικός μύθος λέει ότι τα ‘‘καλύτερα’’ στη Βουλή ‘‘περνούν’’ με τροπολογίες της τελευταίας στιγμής που εντάσσονται σε ‘‘άσχετα’’ νομοσχέδια και δη, κατά προτίμηση, βράδυ, όταν οι περισσότεροι από τους ‘‘εθνοπατέρες’’ δεν παρευρίσκονται στο Κοινοβούλιο κατά την επίμαχη συζήτηση και φυσικά όταν η Ελλάδα…. κοιμάται!
Ήταν, λοιπόν, μετά τα μεσάνυχτα (η ημερομηνία από 13 Μαΐου είχε αλλάξει σε 14) όταν στη Βουλή ψηφίστηκε το νομοσχέδιο για τις παρεμβάσεις στο νομοθετικό πλαίσιο της Εθνικής Σχολής Δικαστικών Λειτουργών, στον Κώδικα Οργανισμού Δικαστηρίων και στον Κώδικα Συμβολαιογράφων (το νομοσχέδιο που είναι ήδη ο Ν. 5197/2025).Με το νομοσχέδιο όμως υπερψηφίστηκε, από τους Βουλευτές της πλειοψηφίας, και μια παντελώς ‘‘άσχετη’’ με το αντικείμενό του τροπολογία του Υπουργείου Δικαιοσύνης σε ένα πολύ… σοβαρό ζήτημα. Μια τροπολογία που αφορά τη συμμετοχή βασικά των συζύγων και των συγγενών α’ βαθμού των πολιτικών στη διοίκηση ή στο κεφάλαιο εταιρειών που έχουν πραγματική ή καταστατική έδρα στην αλλοδαπή ή πιο απλά σε εταιρείες που όλοι μας τις γνωρίζουμε ως ‘‘offshore’’ εταιρείες.
Μέχρι και πριν λίγες μέρες, ο νόμος (άρ. 8 Ν. 3213/2003) απαγόρευε την εν λόγω συμμετοχή στη διοίκηση και στο κεφάλαιο των ‘‘offshore’’ εταιρικών σχημάτων τόσο στον Πρωθυπουργό, στους Αρχηγούς των πολιτικών κομμάτων που εκπροσωπούνται στο Εθνικό ή το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, καθώς και όσων λαμβάνουν κρατική χρηματοδότηση, στους Υπουργούς, στους αναπληρωτές Υπουργούς και τους Υφυπουργούς, στους Βουλευτές και στους Ευρωβουλευτές και όσους διαχειρίζονται τα οικονομικά των πολιτικών κομμάτων ως ανωτέρω, στους Γενικούς και Ειδικούς Γραμματείς της Βουλής και της Γενικής Κυβέρνησης, στους Περιφερειάρχες και στους Δημάρχους, όσο και, κατά την ορολογία του, στα ‘‘παρένθετα πρόσωπα’’, δηλαδή στους συζύγους και εν διαστάσει συζύγους των πολιτικών και στα πρόσωπα με τα οποία έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης, στους πρώτου βαθμού συγγενείς τους και σε κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο, το οποίο ενεργεί, για οποιαδήποτε αιτία, για λογαριασμό ή καθ’ υπόδειξη ή κατ’ εντολή των πολιτικών (με μια από τις παραπάνω ιδιότητες).
Σήμερα, ωστόσο, και σύμφωνα με την ήδη ψηφισθείσα τροπολογία, τα παραπάνω και ως ‘‘παρένθετα’’ κατονομαζόμενα πρόσωπα, τα οποία ασφαλώς σχετίζονται άμεσα έως και ‘‘ομφαλικά’’ με το πολιτικό προσωπικό της χώρας, δεν απαγορεύεται γενικώς να συμμετέχουν σε ‘‘offshore’’ εταιρείες αλλά απαγορεύεται (μόνο) να συμμετέχουν σε ‘‘offshore’’ εταιρείες που έχουν πραγματική ή καταστατική έδρα σε κράτος ‘‘μη συνεργάσιμο’’ στον φορολογικό τομέα με την Ελλάδα ή σε κράτος που έχει ‘‘προνομιακό’’ φορολογικό καθεστώς κατά την έννοια του άρθρου 65 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος. Εξ’ αντιδιαστολής, συνεπώς, από εδώ και εμπρός επιτρέπεται στα άνω καταγραφέντα ως ‘‘παρένθετα’’ πρόσωπα να διοικούν ‘‘offshore’’ εταιρείες ή να έχουν κεφάλαια σε τέτοιου είδους εταιρείες αν αυτές οι εταιρικές μορφές έχουν έδρα σε χώρα που συνεργάζεται φορολογικά με την Ελλάδα ή αν το φορολογικό καθεστώς στις χώρες αυτές δεν χαρακτηρίζεται ως ‘‘προνομιακό’’.
Το θέμα προκάλεσε σάλο. Σάλο ημερών, σάλο όμως που ήδη έχει ‘‘κοπάσει’’, καθώς η ελληνική πραγματικότητα συνεχίζει ‘‘αδιατάρακτη’’ στο ρυθμό της και την καθημερινότητα των πολιτών απασχολούν, ούτως ή άλλως, μύρια άλλα θέματα. Ωστόσο, για να δικαιολογήσει την κυβερνητική πρωτοβουλία, κατά το ‘‘ξέσπασμα’’ των αντιδράσεων, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Παύλος Μαρινάκης, υπεραμυνόμενος τη σκοπιμότητα της τροπολογίας, επικαλέστηκε ακριβώς το παραπάνω γεγονός, ότι δηλαδή η δυνατότητα συμμετοχής σε ‘‘offshore’’ δίδεται στα συγγενικά πρόσωπα των πολιτικών μόνο όταν αυτές οι ‘‘offshore’’ εδρεύουν σε κράτη με τα οποία η Ελλάδα, σε φορολογικό επίπεδο, ‘‘συνεργάζεται’’ (https://www.efsyn.gr/politiki/kybernisi/472498_o-drakos-toy-enosiakoy-dikaioy-eskiaxe-tin-kybernisi-kai-perase-nomo-gia#goog_rewarded). Όλα καλά, λοιπόν;
Προσωπικά, δεν θα γράψω πολλά. Ενίοτε, ο αναλυτικός λόγος και τα πολλά-πολλά κουράζουν. Θα επισημάνω όμως μόνο τα εξής: Τα κράτη που είναι φορολογικώς ‘‘μη συνεργάσιμα’’ με τη χώρα μας, άρα, εν προκειμένω, συνεπαγωγικά τα κράτη στα οποία δεν δικαιούνται να έχουν μέσω ‘‘offshore’’ τα χρήματά τους τα πρόσωπα γύρω από τους πολιτικούς, καθώς επίσης και τα κράτη που θεωρούνται πως έχουν ‘‘προνομιακό φορολογικό καθεστώς’’, άρα πάλι (κι εδώ) τα κράτη στα οποία δεν δύνανται να ‘‘στοιβάξουν’’ πλουτισμό τα παραπάνω πρόσωπα, προσδιορίζονται με αντίστοιχες υπουργικές αποφάσεις, οι οποίες εκδίδονται από τον Υπουργό και Υφυπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών.
Πράγματι, στον παρόντα χρόνο, υφίστανται, ως ο νόμος προβλέπει, οι παραπάνω αποφάσεις (ίδετε ΥΑ Α 1//2024 (ΥΑ Α 1198 ΦΕΚ Β 7298 2024): ‘‘Καθορισμός των μη συνεργάσιμων κρατών για το φορολογικό έτος 2023’’ και ΥΑ Α.1//2023 (ΥΑ Α.1205 ΦΕΚ Β 7341 2023): ‘‘Καθορισμός κρατών με προνομιακό φορολογικό καθεστώς, με βάση το ν. 4172/2013, για το φορολογικό έτος 2022’’).
Στα ‘‘μη συνεργάσιμα’’ φορολογικώς κράτη, λοιπόν, βλέπει κάποιος 40 κράτη, ανάμεσα στα οποία το Τσάντ, τη Ζιμπάμπουε και τη Νικαράγουα. Στα δε 42 κράτη με ‘‘προνομιακό φορολογικό καθεστώς’’, διακρίνει ο αναγνώστης της οικείας υπουργικής απόφασης, ανάμεσα στα άλλα, τις νήσους Κέϊμαν, τις Μαλδίβες, την Κύπρο, μέχρι και την Αλβανία. Θα μου πείτε, γιατί τα λέω αυτά;
Μα διότι εγώ, ο ‘‘περίεργος’’, είχα την περιέργεια να δω ποια κράτη θεωρούνται οι κατά τεκμήριο ‘‘καλύτεροι’’ και ‘‘συμφερότεροι’’ ‘‘φορολογικοί παράδεισοι’’ στον Πλανήτη, προκειμένου να διαπιστώσω αν αυτοί οι ‘‘φορολογικοί παράδεισοι’’ συμπεριλαμβάνονται στις δύο υπουργικές αποφάσεις, στις αποφάσεις δηλαδή που ονοματίζονται τα κράτη στα οποία, είτε επειδή είναι… ‘‘μη συνεργάσιμα’’, είτε επειδή είναι υπέρ το δέον φιλικά ως προς τη φορολογία των κατόχων κεφαλαίων, ‘‘απαγορεύεται’’ να έχουν τα χρήματά τους, μέσω ‘‘offshore’’ φυσικά, τα άνω πρόσωπα του απολύτως στενού κύκλου των πολιτικών. Επειδή, λοιπόν, σας ‘‘πονήρεψα’’, φαντάζομαι ότι μαντεύετε ήδη τι… ‘‘ανακάλυψα’’.
Με μια απλή αναζήτηση στο διαδίκτυο (γράψτε σε μηχανή αναζήτησης: ‘‘best tax havens countries in the world’’) διάβασα ότι τα top 5 κράτη στη λίστα των ‘‘φορολογικών παραδείσων’’, άλλως ‘‘φορολογικών καταφυγίων’’, σε όλον τον Πλανήτη είναι το Χονγκ Κονγκ, η Ελβετία, το Λουξεμβούργο, η Ολλανδία και η Σιγκαπούρη (ίδετε https://statrys.com/blog/best-tax-haven-countries). Ήδη μαντεύετε όμως και την απάντηση στο επόμενο λογικό ερώτημα, στο ερώτημα δηλαδή αν τα 5 αυτά κράτη, ή έστω ένα από αυτά, περιλαμβάνεται στη λίστα κρατών των δύο άνω υπουργικών αποφάσεων, ήτοι στη λίστα των ‘‘μη συνεργάσιμων’’ φορολογικά κρατών και στη λίστα των κρατών με ‘‘προνομιακό’’ φορολογικό καθεστώς. Ναι, καλά υποθέσατε. Η απάντηση είναι: όχι!
Δεν χρειάζεται να πω τίποτε παραπάνω, σας είπα ήδη ότι το παρόν άρθρο δεν θα είναι και τόσο πολύ ‘‘αναλυτικό’’. Και τούτο, διότι ξέρω ότι δεν απευθύνομαι σε μικρονοϊκούς. Το γεγονός, πάντως, είναι ότι από εδώ και μπρος απολύτως τίποτε δεν θα κωλύει τους πολιτικούς, μέσω των δικών τους ανθρώπων βεβαίως που θα έχουν τη νομική και ουσιαστική δυνατότητα να τοποθετούν χρήματα σε ‘‘offshore’’ εταιρικά σχήματα ή ακόμη και να τα διοικούν, στο να ‘‘βγάζουν’’, να ‘‘αποθηκεύουν’’ και να ‘‘εκμεταλλεύονται’’ τον όποιο πλουτισμό τους (και στη φράση ‘‘όποιος πλουτισμός’’ το μυαλό του καθενός μπορεί να ‘‘ταξιδέψει’’ όπου θέλει) στο εξωτερικό και δη όχι οπουδήποτε αλλά σε ό,τι καλύτερο διαθέτει ο Πλανήτης στο ‘‘κρίσιμο ζητούμενο’’ των ‘‘φορολογικών παραδείσων’’. Ήταν, όντως, ένα ζήτημα το… ‘‘αδιέξοδο’’ στο οποίο βρίσκονταν (οι πολιτικοί) μέχρι τώρα αλλά, βλέπετε, όλα λύνονται με τις… ‘‘ομορφιές’’ μιας βραδιάς! Ακόμη κι αν αυτές οι… ‘‘ομορφιές’’ έρχονται σε πλήρη και ‘‘μετωπική’’ αντίθεση με τις ‘‘αρχές της καλής νομοθέτησης’’ που το ίδιο το κυβερνών κόμμα θέσπισε, σχεδόν όταν πρωτοανέλαβε τα ‘‘ηνία της εξουσίας’’, με τον περίφημο ‘‘νόμο του επιτελικού κράτους’’ (ίδετε τα άρθρα 58 επ. του Ν. 4622/2019).
Πρέπει, λοιπόν, να νιώθουμε ‘‘ανακουφισμένοι’’ (;). ‘‘Ανακουφισμένοι’’, διότι σε αυτή τη χώρα όλα λύνονται εύκολα και απλά! Ο λαός ας παίρνει τα ‘‘επιδόματά’’ του (‘‘επίδομα’’ ενοικίου, ‘‘επίδομα’’ 250 ευρώ στους συνταξιούχους, ‘‘επίδομα’’ στους στρατιωτικούς), για να αρχίσουν να ‘‘τσιμπούν’’ σιγά-σιγά προς τα πάνω και τα ποσοστά του κυβερνώντος κόμματος, αλλά ας ‘‘αυτοεξυπηρετείται’’, από την άλλη, και το πολιτικό σύστημα, με μια ‘‘κίνηση αγάπης’’ προς τους πολιτικούς. Όλα λύνονται. Εγώ δε, παραφράζοντας τη γνωστή ρήση ενός ‘‘μεγάλου πολιτικού’’ της περασμένης δεκαετίας (περί κατάργησης των τότε μνημονίων ‘‘με έναν νόμο και ένα άρθρο’’), θα προσέθετα μάλιστα ότι όλα λύνονται ακόμη και με…. ‘‘μια τροπολογία σε μια βραδιά’’! Δεν συμφωνείτε;
Κατερίνη, 23-5-2025
ΧΡΗΣΤΟΣ ΓΚΟΥΓΚΟΥΡΕΛΑΣ
ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ
LLM IN INTERNATIONAL COMMERCIAL LAW
LLM IN EUROPEAN LAW
Cer. LSE in Business, International
Relations and the political science
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου