Η Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή και μύθοι σχετικά με αυτήν

Η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή ( OCD ), είναι μία ψυχική πάθηση που χαρακτηρίζεται από παράλογες σκέψεις, ιδέες, εικόνες (εμμονές – ιδεοληψίες ή ψυχαναγκασμούς) και οδηγεί τους πάσχοντες σε επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές ( καταναγκασμούς). Πολλές φορές είναι πιθανό να υπάρχει μόνο μία από τις δύο συνθήκες (μόνο ψυχαναγκασμοί ή μόνο επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές), αλλά και πάλι πρόκειται για ΙΔΨ.

Αυτός που πάσχει από ΙΔΨ, συνήθως είναι ικανός να συνειδητοποιήσει ότι οι ψυχαναγκαστικές ιδέες του είναι παράλογες και προσπαθεί να τις αγνοήσει ή να τις σταματήσει. Αυτό έχει ως τελικό αποτέλεσμα σταδιακά να αυξάνεται η το άγχος του. Τελικά, συνήθως καταφεύγει στην εκτέλεση ψυχαναγκαστικών πράξεων, σε μια απέλπιδα προσπάθεια να μειώσει τα επίπεδα του άγχους του και να κατευνάσει τα δυσφορικά του συναισθήματα που ολοένα αυξάνονται....

Ο ιδεοψυχαναγκαστικός δεν είναι απλά τελειομανής, όπως συχνά χαρακτηρίζεται εύκολα από το περιβάλλον του. Ουσιαστικά μπορεί να μην είναι καν τελειομανής. Ο οδηγός του στην επανάληψη των καταναγκασμών του δεν είναι η τελειομανία , αλλά η βαθιά του ανάγκη για ψυχική ανακούφιση του δυσφορικού του άγχους. Είναι ο φαύλος κύκλος των επίμονων σκέψεων και της προσπάθειας κατευνασμού αυτών των σκέψεων.

Ο ιδεοψυχαναγκαστικός δεν είναι ο άνθρωπος που έχει μικροβιοφοβία. Ναι , είναι συχνά ένας υποτύπος της ΙΔΨ η φοβία για τα μικρόβια, που ειδικά στην εποχή covid εμφάνισε αύξηση, αλλά δεν είναι ο μοναδικός.

Επίσης πολλές φορές ο ιδεοψυχαναγκαστικός χαρακτηρίζεται απλά ως τύπος χαρακτήρα. Ότι έτσι απλά είναι εκ φύσεως κάποιος. Πράγμα που δεν ισχύει. Η ΙΔΨ είναι πραγματική και υπαρκτή ψυχική ασθένεια με αρκετές και σοβαρές επιπτώσεις στην λειτουργικότητα του πάσχοντα. Απλά συχνά η ΙΔΨ στον γενικό πληθυσμό συγχέεται σαν έννοια με την Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή Προσωπικότητας , η οποία είναι μια διαφορετική ψυχική διαταραχή.

Επίσης κάτι που ακούγεται πολύ συχνά στο περιβάλλον του πάσχοντα από ΙΔΨ είναι ότι είναι απλά αγχώδης και πρέπει να ηρεμήσει. Αν και ο άνθρωπος που πάσχει από ΙΔΨ φυσικά και έχει άγχος, αυτό είναι ένα άγχος που προέρχεται από τα μοτίβα συμπεριφορών του που κινούνται στον φαύλο κύκλο που αναφέραμε (επίμονες σκέψεις- ψυχική δυσφορία- ανακούφιση και ξανά από την αρχή). Συνεπώς το να πείτε σε ένα άτομο με ΙΔΨ «απλά ηρέμησε» είναι σαν να λέτε σε έναν άνθρωπο με κατάθλιψη «γίνε ευτυχισμένος». Δεν θα γίνει. Οπότε πολύ απλά μην το λέτε, δεν βοηθάει.

Τέλος ένας πολύ συχνός μύθος είναι ότι από ΙΔΨ δεν αλλάζει, κι όποιος πάσχει πρέπει απλά να το πάρει απόφαση ότι θα ζει έτσι. Αυτό σίγουρα δεν ισχύει. Η Γνωσιακή Συμπεριφορική θεραπεία έχει δείξει πολύ καλά αποτελέσματα στην διαταραχή. Επίσης ο συνδυασμός Ψυχοθεραπείας και λήψη φαρμακευτικής αγωγής συνδυαστικά, έχουν παρουσιάσει αποτελέσματα ακόμη και σε πραγματικά δύσκολες περιπτώσεις ΙΔΨ. Συμβουλευτείτε έναν ειδικό της επιλογής σας. Είτε πρόκειται για ΙΔΨ είτε για οποιοδήποτε ψυχολογικό σας πρόβλημα σημαντικό είναι να μιλήστε. Δεν είστε μόνοι.

Μερσινιάς Θωμάς, TEDx speaker, Κλινικός Ψυχολόγος

©www.mersinias.gr