7 Δεκεμβρίου 2021

Covid-19 και πεπτικό σύστημα


 Ο ιός SARS-CoV-2 είναι  υπεύθυνος για την πανδημία που ταλανίζει την ανθρωπότητα και σε λίγους μήνες προκάλεσε πρωτοφανή παγκόσμια υγειονομική και οικονομική κρίση. Η κλινική έκφραση της προσβολής από τον ιό (COVID-19) κυμαίνεται από το ασυμπτωματική μέχρι την εξαιρετικά  σοβαρή εικόνα ή/και τον θάνατο. Από πλευράς  συχνότητας συμπτωμάτων προέχουν τα γενικά συμπτώματα και τα συμπτώματα από το αναπνευστικό (πυρετός, βήχας, δύσπνοια, ρίγη, μυικά άλγη, κεφαλαλγίες, πονόλαιμος) και σε αρκετές περιπτώσεις η πρόσφατη αγευσία ή/και ανοσμία. Ωστόσο στην κλινική έκφραση μετέχει και το γαστρεντερικό σύστημα (ΓΕΣ), όπως κρίνεται από το πλήθος σχετικών δεδομένων που δημοσιεύθηκαν και αφορούν την τετράμηνη περίοδο Ιανουάριου-Απριλίου.

 Μια συστηματική ανασκόπηση και μετα-ανάλυση της σχετικής παγκόσμιας βιβλιογραφίας (άρθρα κυρίως από Κίνα και ΗΠΑ), με συγγραφέα τον υπογράφοντα, εξέτασε την συμμετοχή του πεπτικού συστήματος στην κλινική έκφραση του COVIC-19. Η μελέτη αυτή βρίσκεται υπό δημοσίευση στο έγκυρο αγγλόφωνο περιοδικό Annals of Gastroenterology που αποτελεί το επίσημο όργανο της Ελληνικής Γαστρεντερολογικής Εταιρείας. Τα κυριότερα αποτελέσματα της μελέτης συνοψίζονται στα ακόλουθα:

1. Τα πιο συχνά συμπτώματα από το ΓΕΣ είναι η διάρροια (10%), ναυτία-έμετος (7%) και κοιλιακό άλγος (5%).

2. Όλα τα περιστατικά με συμπτώματα από το ΓΕΣ τα χαρακτηρίζει η ανορεξία.

3. Σε ορισμένους ασθενείς με COVID-19 τα συμπτώματα από το ΓΕΣ μπορεί να προηγηθούν για λίγες ημέρες των άλλων συμπτωμάτων.

4. Σε ικανό ποσοστό, που αγγίζει το 30% των ασθενών με συμπτώματα από το ΓΕΣ, το RNA του ιού ανιχνεύεται στα κόπρανα. Σε μερικές περιπτώσεις το RNA του ιού ανιχνεύεται στα κόπρανα ακόμη και 30 ημέρες μετά την έξοδο από το νοσοκομείο και την υποθετική απαλλαγή από τον ιό, όπως αυτό κρίνεται από  διπλή αρνητική δοκιμασία ανίχνευσης του ιού (PCR) στο ρινοφαρυγγικό ή στοματικό επίχρισμα.

5. Ποσοστό ασθενών με COVID-19 εμφανίζουν αύξηση των  ηπατικών ενζύμων κατά τη διάρκεια νοσηλείας, ιδιαιτέρως αν λαμβάνουν θεραπεία για τη νόσο.

Δεν είναι σαφές αν η αύξηση αυτή είναι στο πλαίσιο ηπατικής προσβολής από τον ιό ή είναι το αποτέλεσμα ήπατο-τοξικότητας των φαρμάκων στο πλαίσιο της φαρμακευτικής αγωγής για την νόσο. Τα αποτελέσματα αυτά συνάδουν με πρόσφατες επισημάνσεις και οδηγίες από την Αμερικανική Γαστρεντερολογική Εταιρεία (AGA). Συμπερασματικά, από αυτή την συστηματική ανασκόπηση και μετα-ανάλυση το μήνυμα που προκύπτει είναι ότι η προσβολή από τον ιό SARS-CoV-2 μπορεί να εκδηλωθεί και με συμπτώματα που αφορούν τον γαστρεντερικό σωλήνα.

Το γεγονός της ανίχνευσης του RNA του ιού στα κόπρανα κρίνεται σαν  γεγονός ιδιαίτερης σημασίας και ενδέχεται να συμμετέχει στην μεγάλη μεταδοτικότητα που χαρακτηρίζει τον SARS-CoV-2. Σαν συνέχεια αυτού σε αρκετά εργαστήρια παγκοσμίως γίνονται μελέτες, π.χ. μελέτες με κυτταρο-καλλιέργειες, για να αποδειχθεί αν το ανιχνευόμενο γενετικό υλικό του ιού στα κόπρανα  είναι ικανό να προκαλέσει νόσο. Ωστόσο τα μέχρι τώρα ευρήματα επιβάλλουν την σχολαστική εφαρμογή των κανόνων ατομικής υγιεινής, ιδιαίτερα  μετά από επίσκεψη σε κοινόχρηστους χώρους, π.χ. τουαλέτες.

Ιδιαιτέρως επισημαίνεται η αυστηρή τήρηση των κανόνων υγιεινής,  απολύμανσης και κανόνων προστασίας προσωπικού σε χώρους που διενεργούνται ενδοσκοπήσεις πεπτικού για την αποφυγή μεταδόσεως του ιού.

  Θεόδωρου Ροκκά

Διευθυντή Α΄ Γαστρεντερολογικού Τμήματος , Ερρίκος Ντυνάν Hospital Center

Δεν υπάρχουν σχόλια: