Όσοι ταλαιπωρούνται από αυτή την κατάσταση την έχουν, συνήθως, βιώσει πρώτη φορά μεταξύ 14 και 17 ετών. Είναι μια αρκετά κοινή ταλαιπωρία στον ύπνο, με τους ερευνητές να εκτιμούν ότι μέχρι και 40% των ανθρώπων θα βιώσουν υπνική παράλυση μία φορά στη ζωή τους. Τα επεισόδιά της μπορεί να εμφανιστούν μαζί με μια άλλη διαταραχή, που είναι γνωστή ως ναρκοληψία.
Ποια είναι τα συμπτώματα που τη συνοδεύουν
Η παράλυση ύπνου δεν αποτελεί σοβαρή ιατρική κατάσταση. Η εξοικείωση με τα συμπτώματά της, παρ’ όλα αυτά, μπορεί να προσφέρει ηρεμία στον ύπνο. Το πιο κοινό χαρακτηριστικό ενός επεισοδίου υπνικής παράλυσης είναι η αδυναμία κίνησης ή ομιλίας. Ένα επεισόδιο μπορεί να διαρκέσει από λίγα δευτερόλεπτα έως περίπου 2 λεπτά.
Άλλα συμπτώματα:
Αίσθηση σαν κάποιος να σε σπρώχνει
Αίσθηση ότι βρίσκεται κάποιος στο δωμάτιο
Φόβος
Δυσκολία στην αναπνοή
Εφίδρωση
Μυϊκοί πόνοι
Πονοκέφαλοι
Παραισθήσεις
Τα επεισόδια συνήθως σταματούν μόνα τους ή όταν κάποιος άλλος αγγίξει ή μιλήσει στο άτομο που τα βιώνει. Ο παθών γνωρίζει τι συμβαίνει, αλλά δεν μπορεί να μετακινηθεί ή να μιλήσει κατά τη διάρκεια της υπνικής παράλυσης. Σε σπάνιες περιπτώσεις, κάποιοι βιώνουν ψευδαισθήσεις που μπορεί να προκαλέσουν φόβο ή άγχος, οι οποίες ωστόσο είναι ακίνδυνες και σταματούν συνήθως μόνες τους.
Αιτίες της υπνικής παράλυσης
Έως και τέσσερα στα 10 άτομα μπορεί να έχουν επεισόδιο υπνικής παράλυσης. Παρατηρείται συχνά πρώτη φορά στα εφηβικά χρόνια, ωστόσο τόσο οι άντρες όσο και οι γυναίκες κάθε ηλικίας μπορεί να τη βιώσουν.
Αυξημένο κίνδυνο διατρέχουν οι ομάδες που πάσχουν από:
Αϋπνία
Ναρκοληψία
Αγχώδεις διαταραχές
Κατάθλιψη
Διπολική διαταραχή
Μετατραυματικό στρες (PTSD)
Συνήθεις αιτίες:
Έλλειψη ύπνου
Πρόγραμμα ύπνου που αλλάζει συνεχώς (νυχτερινές βάρδιες, συνεχή ταξίδια)
Χρήση ορισμένων φαρμάκων
Κατάχρηση ουσιών
Σε ορισμένες περιπτώσεις, η υπνική παράλυση φαίνεται να είναι κληρονομική. Ωστόσο, αυτό είναι σπάνιο, ενώ δεν υπάρχουν σαφείς επιστημονικές ενδείξεις ότι η κατάσταση αυτή είναι όντως κληρονομική.
Αντιμετώπιση και θεραπεία
Παρότι δεν υπάρχει ειδική θεραπεία για την υπνική παράλυση, η διαχείριση του στρες και του άγχους όσο και η υιοθέτηση ενός συνεπούς προγράμματος ύπνου μπορούν να περιορίσουν τα συμπτώματα.
Στρατηγικές για τη βελτίωση του ύπνου:
Σταθερή ώρα αφύπνισης ακόμα και τις αργίες και τα Σαββατοκύριακα
Άνετο περιβάλλον ύπνου, με κατάλληλα κλινοσκεπάσματα, σε συνδυασμό με ένα σκοτεινό και δροσερό υπνοδωμάτιο
Καλή έκθεση στο φως της ημέρας κατά τις ώρες αφύπνισης
Αποφυγή ύπνου μετά τις 03.00 το βράδυ
Αποφυγή φαγητού δύο ώρες πριν από τον ύπνο
Αποφυγή αλκοόλ και προϊόντων καφεΐνης το βράδυ
Καθημερινή άσκηση
Τηλέφωνα και συναφείς συσκευές εκτός δωματίου
Η κατανόηση της φυσιολογίας του ύπνου και του μηχανισμού της υπνικής παράλυσης είναι ένα σημαντικό βήμα για την αντιμετώπισή της. Το συνεχές άγχος, το στρες και ο μη φυσιολογικός ύπνος μπορεί να έχουν σοβαρές επιπτώσεις για την υγεία. Οι καλές συνήθειες του ύπνου δεν είναι μόνο απαραίτητες για τη διαχείριση της υπνικής παράλυσης, αλλά και για τη γενικότερη υγεία και ευεξία.
Όσοι ταλαιπωρούνται από αυτή την κατάσταση την έχουν, συνήθως, βιώσει πρώτη φορά μεταξύ 14 και 17 ετών. Είναι μια αρκετά κοινή ταλαιπωρία στον ύπνο, με τους ερευνητές να εκτιμούν ότι μέχρι και 40% των ανθρώπων θα βιώσουν υπνική παράλυση μία φορά στη ζωή τους. Τα επεισόδιά της μπορεί να εμφανιστούν μαζί με μια άλλη διαταραχή, που είναι γνωστή ως ναρκοληψία.
Ποια είναι τα συμπτώματα που τη συνοδεύουν
Η παράλυση ύπνου δεν αποτελεί σοβαρή ιατρική κατάσταση. Η εξοικείωση με τα συμπτώματά της, παρ’ όλα αυτά, μπορεί να προσφέρει ηρεμία στον ύπνο. Το πιο κοινό χαρακτηριστικό ενός επεισοδίου υπνικής παράλυσης είναι η αδυναμία κίνησης ή ομιλίας. Ένα επεισόδιο μπορεί να διαρκέσει από λίγα δευτερόλεπτα έως περίπου 2 λεπτά.
Άλλα συμπτώματα:
- Αίσθηση σαν κάποιος να σε σπρώχνει
- Αίσθηση ότι βρίσκεται κάποιος στο δωμάτιο
- Φόβος
- Δυσκολία στην αναπνοή
- Εφίδρωση
- Μυϊκοί πόνοι
- Πονοκέφαλοι
- Παραισθήσεις
Τα επεισόδια συνήθως σταματούν μόνα τους ή όταν κάποιος άλλος αγγίξει ή μιλήσει στο άτομο που τα βιώνει. Ο παθών γνωρίζει τι συμβαίνει, αλλά δεν μπορεί να μετακινηθεί ή να μιλήσει κατά τη διάρκεια της υπνικής παράλυσης. Σε σπάνιες περιπτώσεις, κάποιοι βιώνουν ψευδαισθήσεις που μπορεί να προκαλέσουν φόβο ή άγχος, οι οποίες ωστόσο είναι ακίνδυνες και σταματούν συνήθως μόνες τους.
Αιτίες της υπνικής παράλυσης
Έως και τέσσερα στα 10 άτομα μπορεί να έχουν επεισόδιο υπνικής παράλυσης. Παρατηρείται συχνά πρώτη φορά στα εφηβικά χρόνια, ωστόσο τόσο οι άντρες όσο και οι γυναίκες κάθε ηλικίας μπορεί να τη βιώσουν.
Αυξημένο κίνδυνο διατρέχουν οι ομάδες που πάσχουν από:
- Αϋπνία
- Ναρκοληψία
- Αγχώδεις διαταραχές
- Κατάθλιψη
- Διπολική διαταραχή
- Μετατραυματικό στρες (PTSD)
Συνήθεις αιτίες:
- Έλλειψη ύπνου
- Πρόγραμμα ύπνου που αλλάζει συνεχώς (νυχτερινές βάρδιες, συνεχή ταξίδια)
- Χρήση ορισμένων φαρμάκων
- Κατάχρηση ουσιών
Σε ορισμένες περιπτώσεις, η υπνική παράλυση φαίνεται να είναι κληρονομική. Ωστόσο, αυτό είναι σπάνιο, ενώ δεν υπάρχουν σαφείς επιστημονικές ενδείξεις ότι η κατάσταση αυτή είναι όντως κληρονομική.
Αντιμετώπιση και θεραπεία
Παρότι δεν υπάρχει ειδική θεραπεία για την υπνική παράλυση, η διαχείριση του στρες και του άγχους όσο και η υιοθέτηση ενός συνεπούς προγράμματος ύπνου μπορούν να περιορίσουν τα συμπτώματα.
Στρατηγικές για τη βελτίωση του ύπνου:
- Σταθερή ώρα αφύπνισης ακόμα και τις αργίες και τα Σαββατοκύριακα
- Άνετο περιβάλλον ύπνου, με κατάλληλα κλινοσκεπάσματα, σε συνδυασμό με ένα σκοτεινό και δροσερό υπνοδωμάτιο
- Καλή έκθεση στο φως της ημέρας κατά τις ώρες αφύπνισης
- Αποφυγή ύπνου μετά τις 03.00 το βράδυ
- Αποφυγή φαγητού δύο ώρες πριν από τον ύπνο
- Αποφυγή αλκοόλ και προϊόντων καφεΐνης το βράδυ
- Καθημερινή άσκηση
- Τηλέφωνα και συναφείς συσκευές εκτός δωματίου
Η κατανόηση της φυσιολογίας του ύπνου και του μηχανισμού της υπνικής παράλυσης είναι ένα σημαντικό βήμα για την αντιμετώπισή της. Το συνεχές άγχος, το στρες και ο μη φυσιολογικός ύπνος μπορεί να έχουν σοβαρές επιπτώσεις για την υγεία. Οι καλές συνήθειες του ύπνου δεν είναι μόνο απαραίτητες για τη διαχείριση της υπνικής παράλυσης, αλλά και για τη γενικότερη υγεία και ευεξία.
Ηealth-4u
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου